حدود ۶۴,۰۰۰ پزشک خارجی در آلمان مشغول به کار هستند. حدود ۳۶,۰۰۰ نفر از این پزشکان، از خارج از اروپا به آلمان مهاجرت کرده‌اند. این آمارها نشان می‌دهند که تحصیل پزشکی در آلمان یکی از محبوب‌ترین رشته‌ها میان دانشجویان بین‌المللی است.
اگر شما هم قصد تحصیل در رشته پزشکی در آلمان را دارید، احتمالا سوال‌هایی مهم در ذهنتان ایجاد شده‌اند:
- چگونه در آلمان پزشکی بخوانیم؟
- آیا تحصیل پزشکی در آلمان با دیپلم امکان‌پذیر است؟
- درآمد واقعی پزشکان در آلمان چقدر است؟
- چه مراحلی را باید طی کنیم؟
اگر شما هم می‌خواهید این مسیر را با چشم باز و اطلاعات کامل آغاز کنید، این راهنما را از دست ندهید؛ قدم‌به‌قدم، همراه شما هستیم تا از مسیر پزشکی به آلمان مهاجرت کنید.
چرا آلمان؟ مزایای تحصیل رشته پزشکی در آلمان
تحصیل در رشته‌های پزشکی در آلمان (مانند پزشکی، دندان‌پزشکی و داروسازی) به دلایل متعددی برای دانشجویان بین‌المللی جذاب است. در ادامه، مهم‌ترین مزایای تحصیل در آلمان در رشته پزشکی را بررسی می‌کنیم:
تحصیل رایگان پزشکی در آلمان
تحصیل در رشته‌های پزشکی در آلمان تقریبا رایگان است. دانشگاههای دولتی آلمان، شهریه‌ای برای دورههای پزشکی دریافت نمی‌کنند؛ معمولا فقط مبلغ کمی (حدود ۲۰۰ تا ۳۵۰ یورو) در هر ترم برای هزینه‌های اداری از دانشجو دریافت می‌شود.
آموزش با کیفیت بالا و اعتبار جهانی
دانشگاههای پزشکی آلمان مانند دانشگاه هایدلبرگ، دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ و Charité – Universitätsmedizin Berlin در رتبه‌بندی‌های بین‌المللی جایگاه بالایی دارند. مدرک پزشکی از آلمان در سراسر جهان معتبر است؛ با داشتن آن به‌راحتی می‌توانید جاب آفر آلمان را دریافت کنید.
سیستم بهداشتی پیشرفته و فرصت‌های شغلی گسترده
آلمان یکی از پیشرفته‌ترین سیستم‌های بهداشتی جهان را دارد. با کمبود پزشک در برخی مناطق، فرصت‌های شغلی برای فارغ‌التحصیلان پزشکی بسیار زیاد است. فارغ‌التحصیلان میتوانند به‌راحتی وارد بازار کار شوند و حتی اقامت دائم بگیرند.
محیط بین‌المللی و جامعه چندفرهنگی
با بیش از ۴۰۰,۰۰۰ دانشجوی بین‌المللی در آلمان، دانشگاههای این کشور محیطی چندفرهنگی و پویا دارند. این تنوع فرهنگی به دانشجویان کمک می‌کند تا تجربه‌ای غنی و جهانی کسب کنند.
مسیر روشن برای تخصص و پیشرفت شغلی
آلمان با کمبود پزشک مواجه است. پس از اتمام دوره پزشکی، دانشجویان میتوانند وارد دورههای تخصصی (Facharzt) شوند. این دوره‌ها ساختارمند هستند و به فارغ‌التحصیلان امکان می‌دهند در زمینه‌های مختلف پزشکی تخصص پیدا کنند.
ثبات مالی و درآمد بالا
اگر همیشه رویای داشتن شغلی با درآمد بالا را داشته‌اید، پزشکی در آلمان دقیقا همان چیزی است که دنبالش بوده‌اید. مدرک پزشکی از آلمان مزایای قابل‌توجهی از نظر درآمدی دارد. به‌عنوان‌مثال، در آلمان میانگین درآمد سالانه پزشکان متخصص بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ هزار یورو است. طبق گزارش Salary Expert، متخصصان حوزه سلامت در آلمان به‌طور میانگین ۲۲٬۱۲۲ یورو نیز بهعنوان پاداش سالانه دریافت می‌کنند.
ویزا موندیال با تکیه بر تجربه نمایندگان خود در آلمان، اقدام به اخذ پذیرش برای متقاضیان علاقه‌مند به تحصیل در رشته‌های پزشکی، دندان‌پزشکی و داروسازی از بهترین دانشگاههای آلمان می‌کند.
برای خواندن پزشکی در آلمان دو راه دارید
برای اخذ پذیرش در رشته پزشکی در آلمان می‌توانید دو راه زیر را طی کنید:
۱. تحصیل پزشکی در آلمان با دیپلم و ورود به کالج M-Kurs (توصیه‌شده)
افرادی که در ایران دیپلم تجربی خود را گرفته‌اند، میتوانند وارد رشته پزشکی در آلمان شوند. این افراد ابتدا باید در دوره یک‌ساله‌ای به نام M-Kurs (دوره مخصوص رشته‌های پزشکی) در کالج شرکت کنند که پیش‌نیاز ورود به دانشگاههای پزشکی آلمان است. برای شرکت در این دوره باید حداقل مدرک B1 آلمانی داشته باشید. (سطح B2 توصیه می‌شود)
برای ورود به دوره کالج M-Kurs باید در آزمونی به نام «Aufnahmeprüfung» شرکت کنید که سطح زبان آلمانی، برخی دروس تجربی و هوش شما را می‌سجند. در دوره M-Kurs، معمولا ۵ درسِ ریاضی، فیزیک، شیمی، بیولوژی و زبان آلمانی به دانشجویان آموزش داد میشوند.
پس از پایانِ این یک سال، متقاضیان رشته پزشکی در آلمان باید در آزمون FSP (آزمون پایانِ کالج) شرکت کنند. در‌صورتی‌که میانگین نمرات دوره دیپلم با نمره این آزمون بالا باشد، می‌توانید وارد دانشگاههای پزشکی آلمان شوید. دقت کنید که برای تحصیل در دانشکده پزشکی، معمولا باید سطح زبان C1 داشته باشید.
نکته مهم
در برخی از دانشگاههای خصوصی آلمان مانند دانشگاه UMCH در شهر هامبورگ، امکان تحصیل پزشکی به زبان انگلیسی (بدون نیاز به مدرک آلمانی) نیز وجود دارد؛ فقط با داشتن مدرک دیپلم و مدرک زبان انگلیسی.
البته تحصیل در این دانشگاه خصوصی رایگان نیست و باید سالی حدودا ۳۴,۰۰۰ یورو شهریه پرداخت کنید.
۲. قبولی در یکی از دانشگاههای ایران در رشته پزشکی و رشته‌های مرتبط
دانشجویان پزشکی ایران با گذراندن حدود ۴۰ واحد در رشته پزشکی یا داشتن مدرک لیسانس در یکی از رشته‌های پیراپزشکی، میتوانند برای دریافت پذیرش مستقیم پزشکی آلمان اقدام کنند. این افراد باید مدرک زبان DSH2 یا C1 را داشته باشند.
همچنین، این افراد بدون آنکه مجبور به گذراندن کالج M-Kurs باشند، مستقیم وارد دانشگاه میشوند. البته باید توجه داشت که معدل ترم‌های گذرانده برای دانشجویان و معدل مدرک لیسانس برای فارغ‌التحصیلان و همچنین معدل بالای ۱۸ برای دیپلم و پیشدانشگاهی، عاملی تعیین‌کننده و مهم برای پذیرش این افراد در رشته پزشکی در کشور آلمان است.
شرایط تحصیل پزشکی در آلمان برای دانشجویان بین‌المللی
۱. داشتن دیپلم دبیرستان
برای ورود به رشته پزشکی در آلمان، داشتن مدرک تحصیلی معادل Abitur (دیپلم دبیرستان آلمان) الزامی است. دیپلم ایران یک سال کمتر از دیپلم آلمانی است؛ بنابراین شرکت در دوره M-Kurs در کالج الزامی است. قبولی در آزمون پایان کالج (FSP)، شرط اصلی ورود به دانشگاه است.
۲. تسلط به زبان آلمانی
همه برنامه‌های پزشکی در آلمان به زبان آلمانی تدریس میشوند؛ بنابراین، دانشجویان باید مهارت زبان آلمانی در سطح C1 را داشته باشند. آزمون‌های معتبر برای اثبات این مهارت شامل TestDaF و DSH هستند. با‌این‌حال، اگر ابتدا نیاز به گذراندن دوره مقدماتی M-Kurs داشته باشید، ممکن است مدرک سطح B1 نیز کافی باشد.
اخیرا برخی از دانشگاههای خصوصی نیز به‌طور محدود امکان تحصیل پزشکی در آلمان به زبان انگلیسی را فراهم کرده‌اند.
۳. آزمون ورودی TMS یا TestAS
برخی از دانشگاه‌ها برای پذیرش در رشته پزشکی، آزمون TMS (Test für Medizinische Studiengänge) را برگزار می‌کنند. این آزمون مهارت‌های منطقی، حل مسئله و درک مطلب دانشجویان را ارزیابی می‌کند. برخی نیز آزمون TestAS می‌خواهند. اگرچه شرکت در این آزمون‌ها الزامی نیست، اما نمره بالا در آن‌ها میتواند شانس پذیرش را افزایش دهد.
۴. نمرات بالا در دروس علوم پایه
رشته پزشکی در آلمان رقابتی است و داشتن نمرات بالا، به‌ویژه در دروس زیست‌شناسی، شیمی و فیزیک، اهمیت زیادی دارد. دانشگاه‌ها به نمرات دبیرستان و پیشدانشگاهی توجه ویژه‌ای دارند.
۵. مدارک تکمیلی
علاوه‌بر مدارک تحصیلی و زبان، دانشجویان باید مدارک زیر را نیز ارائه دهند:
- رزومه (CV)
- انگیزه‌نامه
- توصیه‌نامه‌ها
- مدارک شناسایی
- مدارک مالی (تمکن مالی)
اگر شرایط پذیرش پزشکی در آلمان را داشته باشید، می‌توانید از کالج پذیرش بگیرید. پس از دریافت پذیرش، دانشجویان باید برای ویزای تحصیلی آلمان اقدام کنند.
شرط معدل برای تحصیل پزشکی در آلمان
تحصیل در رشته پزشکی در آلمان رقابتی و مستلزم داشتن معدل بالاست. دانشگاههای آلمان معمولا از سیستم نمره‌دهی ۱٫۰ (عالی) تا ۵٫۰ (مردود) استفاده می‌کنند. برای پذیرش در رشته پزشکی، معمولا معدل بین ۱٫۰ تا ۱٫۳ مورد نیاز است که معادل معدل‌های بالای ۱۸.۵ در سیستم نمره‌دهی ایران است.
با توجه به رقابت شدید، دانشگاه‌ها علاوه‌بر معدل، معیارهای دیگری مانند نمرات دروس زیست‌شناسی، شیمی و ریاضی، نتایج آزمون‌های استعداد‌سنجی پزشکی (مانند TMS) و سوابق داوطلبانه یا حرفهای را نیز در نظر می‌گیرند.
نکته مهم
اگر معدل شما کمی پایین‌تر از سطح مورد‌ِنیاز است، شرکت در آزمون TestAS یا TMS میتواند شانس پذیرشتان را افزایش دهد. خصوصا آزمون TestAS مانند یک موشک شما را از سایر رقبا جلو می‌اندازد.
شرایط سنی تحصیل پزشکی در آلمان چگونه است؟
برای تحصیل در رشته پزشکی در آلمان، حداقل سن ۱۷ سال تا پایان سال پذیرش الزامی است. این شرط برای اطمینان از آمادگی تحصیلی و بلوغ لازم در دانشجویان بین‌المللی تعیین شده است.
خبر خوب این است که هیچ محدودیت سنی بالایی برای پذیرش در رشته پزشکی در آلمان وجود ندارد. دانشگاههای آلمان از دانشجویان در هر سنی استقبال می‌کنند، چه فارغ‌التحصیلان تازه‌کار و چه افرادی که به دنبال تغییر مسیر شغلی هستند. با‌این‌حال، دانشجویان بالای ۳۰ سال معمولا شانس کمتری برای پذیرش خواهند داشت.
در مجموع، اگر شرایط تحصیلی و زبانی مورد نیاز را دارید، سن مانعی برای ورود به رشته پزشکی در آلمان نخواهد بود.
هزینه تحصیل پزشکی در آلمان چقدر است؟
تحصیل پزشکی در آلمان تقریبا رایگان است؛ زیرا بیشترِ دانشگاههای دولتی شهریه‌ای دریافت نمی‌کنند. فقط هزینه‌های اندکی مانند هزینه اداری بین ۱۵۰ تا ۳۵۰ یورو در هر ترم از دانشجو دریافت می‌شود.
اما در ایالت‌هایی مانند بادن-وورتمبرگ، دانشجویان غیر‌اروپایی باید حداقل ۱٬۵۰۰ یورو در هر ترم بپردازند. شهریه دانشگاههای خصوصی نیز ممکن است بین ۱۰٬۰۰۰ تا ۳۰٬۰۰۰ یورو در سال متغیر باشد. البته دانشگاههای خصوصی آلمان معمولا رشته‌هایی مانند مدیریت پزشکی یا سایر رشته‌های مرتبط را ارائه می‌کنند.
جدول مقایسه شهریه‌ها
| نوع دانشگاه | هزینه تقریبی در هر ترم |
|---|---|
دانشگاههای دولتی (اکثر ایالت‌ها) | ۱۵۰ تا ۳۵۰ یورو |
دانشگاههای دولتی در بادن-وورتمبرگ | از ۱۵۰۰ یورو |
دانشگاههای خصوصی | ۱۰,۰۰۰ تا ۳۵,۰۰۰ یورو (در سال) |
آیا نیاز به تمکن مالی دارید؟
بله؛ برای دریافت ویزای دانشجویی آلمان، لازم است مبلغی معادل ۱۱٬۹۰۴ یورو را به‌صورت پرینت حساب یک‌روزه بهعنوان اثبات تمکن مالی (Finanzierungsnachweis) ارائه کنید. این مبلغ به‌صورت نقدی به آلمان برده می‌شود، در برخی از ایالت‌ها بلوکه شده و ماهانه تا حدود ۱۰۰۰ یورو برای فرد آزاد خواهد شد.
تحصیل پزشکی در آلمان چند سال است؟
تکمیل دوره پزشکی در آلمان حدود ۶ سال و ۳ ماه طول می‌کشد. این دوره شامل سه مرحله اصلی است: پیش‌کلینیکی (Vorklinik)، کلینیکی (Klinik) و سال آخر عملی (Praktisches Jahr). هر مرحله با یک آزمون دولتی (Staatsexamen) به پایان می‌رسد.
مرحله اول: پیش‌کلینیک (Vorklinik)
- مدت‌زمان: ۲ سال (۴ ترم)
- محتوا: در این مرحله، دانشجویان با مباحث پایه‌ای مانند آناتومی، فیزیولوژی، بیوشیمی، فیزیک، شیمی، زیست‌شناسی، روان‌شناسی پزشکی و جامعه‌شناسی پزشکی آشنا میشوند. همچنین، دورههای عملی مانند آموزش کمک‌های اولیه و کارآموزی پرستاری (۹۰ روز) را می‌گذرانند.
- آزمون: در پایان این مرحله، دانشجویان باید در آزمون «Physikum» (اولین بخش از آزمون پزشکی) شرکت کنند که شامل بخش‌های کتبی و شفاهی است.
مرحله دوم: کلینیک (Klinik)
- مدت‌زمان: ۳ سال (۶ ترم)
- محتوا: در این مرحله، دانشجویان دروس بالینی مانند داخلی، جراحی، اطفال، زنان و زایمان، روان‌پزشکی، نورولوژی، فارماکولوژی و پاتولوژی را می‌گذرانند. همچنین، در دورههای کارآموزی (Famulatur) شرکت می‌کنند که شامل ۴ ماه کار عملی در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی است.
- آزمون: در پایان این مرحله، دانشجویان باید در آزمون کتبی دوم (Zweiter Abschnitt der Ärztlichen Prüfung) شرکت کنند.
مرحله سوم: سال عملی (Praktisches Jahr - PJ)
- مدت‌زمان: ۱ سال (۲ ترم)
- محتوا: دانشجویان به‌صورت تمام‌وقت در بیمارستان‌ها و کلینیک‌ها کار کرده و در بخش‌های مختلف پزشکی تجربه عملی کسب می‌کنند. این سال به سه بخش ۱۶ هفته‌ای تقسیم می‌شود: داخلی، جراحی و یک بخش انتخابی (مانند پزشکی عمومی یا تخصصی).
- آزمون: پس از اتمام این سال، دانشجویان در سومین بخش از آزمون پزشکی (Dritter Abschnitt der Ärztlichen Prüfung) شرکت می‌کنند که به‌صورت شفاهی و عملی برگزار می‌شود.
پایان دوره و مجوز پزشکی آلمان
پس از گذراندن موفقیت‌آمیز هر سه مرحله و قبولی در آزمون‌های مربوطه، دانشجویان میتوانند برای دریافت مجوز طبابت (Approbation) اقدام کنند. این مجوز به آن‌ها اجازه می‌دهد بهعنوان پزشک عمومی در آلمان فعالیت کنند. در‌صورت تمایل به تخصص در زمینه‌ای خاص، باید دوره تخصصی (Facharztausbildung) که معمولا ۵ تا ۶ سال طول می‌کشد را بگذرانند.
بهترین دانشگاههای پزشکی آلمان
- دانشگاه هایدلبرگ (Heidelberg University)
- دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ (LMU Munich)
- دانشگاه Charité – Universitätsmedizin Berlin
- دانشگاه فرایبورگ (University of Freiburg)
- دانشگاه توبینگن (University of Tübingen)
- دانشگاه فرانکفورت (Goethe University Frankfurt)
- دانشگاه دوسلدورف (Heinrich Heine University Düsseldorf)
- دانشگاه بن (University of Bonn)
- دانشگاه هامبورگ (University of Hamburg)
- دانشگاه خصوصی UMCH هامبورگ (تحصیل به زبان انگلیسی)
تحصیل در رشته‌های مرتبط: دامپزشکی، داروسازی و دندان‌پزشکی در آلمان
علاوه‌بر تحصیل در رشته پزشکی در آلمان، متقاضیان میتوانند به‌صورت رایگان در رشته‌های دیگری مانند دندان‌پزشکی، داروسازی یا دامپزشکی نیز تحصیل کنند. این رشته‌ها هم مانند پزشکی، ساختار منظم و فرصت‌های شغلی گسترده‌ای دارند. در ادامه، به‌صورت خلاصه به معرفی این سه رشته می‌پردازیم:
دندان‌پزشکی در آلمان
دوره دندان‌پزشکی در آلمان شامل ۱۰ ترم تحصیلی پیوسته است و به‌صورت یکپارچه در مقطع کارشناسی‌ارشد ارائه می‌شود. این دوره به دو بخش اصلی تقسیم می‌شود:
- ۵ ترم اول: آموزش علوم پایه مانند فیزیک، زیست‌شناسی و شیمی، پیش از ورود به کلینیک
- ۵ ترم دوم: تمرکز بر دروس عملی دندان‌پزشکی و فعالیت در کلینیک‌های آموزشی
در پایان، دانشجو باید در یک دوره شش‌ماهه آزمون‌های نهایی شرکت کند تا واجد دریافت مدرک و مجوز فعالیت شود.
- مدت دوره: ۵ سال (۱۰ ترم)
- آزمون‌ها: شامل آزمون‌های میانی و نهایی (Staatsexamen)
- زبان تدریس: آلمانی
- آینده شغلی: کلینیک‌های خصوصی، سیستم سلامت دولتی، تخصص دندان‌پزشکی
تحصیل داروسازی در آلمان
رشته داروسازی در آلمان به‌صورت کارشناسی‌ارشد پیوسته و در قالب یک برنامه ۸ ترمی ارائه می‌شود. این دوره شامل دو مرحله است:
- ۴ ترم اول: آموزش دروس پایه مانند زیست‌شناسی، شیمی و فیزیک
- ۴ ترم دوم: دروس تخصصی و آموزش‌های عملی در دانشگاه یا کلینیک
در پایان هر مرحله، یک آزمون رسمی برگزار می‌شود. برخی دانشگاه‌ها نیز یک آزمون عملی نهایی دارند که نیازمند گذراندن کارآموزی شش‌ماهه در داروخانه است. پس از قبولی، مدرک رسمی کارشناسی‌ارشد پیوسته اعطا می‌شود.
- مدت زمان دوره: ۸ ترم تحصیلی (۴ سال) به‌صورت پیوسته.
- آزمون‌ها: سه مرحله آزمون سراسری (Staatsexamen) برای دریافت مجوز رسمی داروسازی.
- زبان آموزش: به زبان آلمانی؛ اما برخی برنامه‌های کارشناسی‌ارشد به زبان انگلیسی نیز ارائه میشوند.
- فرصت‌های شغلی: داروسازان میتوانند در داروخانه‌ها، بیمارستان‌ها، صنایع داروسازی و مراکز تحقیقاتی مشغول به کار شوند.
تحصیل دامپزشکی در آلمان
رشته دامپزشکی در آلمان یک برنامه کارشناسی‌ارشد پیوسته ۶ ساله است. این دوره با ۸ ترم آموزش نظری در دانشگاه آغاز می‌شود و همراه با آن، دانشجویان فرصت کسب تجربه عملی را نیز دارند.
بخش‌های عملی شامل کار در آزمایشگاه‌های کنترل کیفیت مواد غذایی، کشتارگاه‌ها و خدمات بهداشت عمومی دامپزشکی است که گذراندن آن‌ها برای همه دانشجویان اجباری است.
- مدت زمان دوره: ۱۱ ترم تحصیلی (حدود ۵.۵ الی ۶ سال).
- آزمون‌ها: آزمون نهایی سراسری (Staatsexamen) برای دریافت مجوز رسمی دامپزشکی.
- زبان آموزش: همه برنامه‌ها به زبان آلمانی ارائه میشوند.
- فرصت‌های شغلی: دامپزشکان میتوانند در کلینیک‌های خصوصی، مراکز تحقیقاتی، باغ‌وحش‌ها و سازمان‌های بهداشتی حیوانات فعالیت کنند.
تخصص پزشکی در آلمان برای پزشکان ایرانی
برخی از فارغ‌التحصیلان رشته‌های علوم پزشکی در دانشگاههای ایران، دانشگاههای آلمان را برای گذراندن دورههای تخصص انتخاب می‌کنند. پزشکان ایرانی که خواهان گرفتن تخصص از آلمان هستند، میتوانند بدون هزینه و محدودیت سنی، درخواست ادامه تخصص کنند.
اگر در ایران پزشک عمومی هستید و قصد دارید در آلمان تخصص بگیرید، باید مراحل مشخصی را طی کنید:
۱. دریافت مجوز طبابت (Approbation)
برای شروع تخصص، باید مجوز رسمی طبابت در آلمان را دریافت کنید. این فرآیند شامل:
- ارزیابی مدارک تحصیلی (معادل‌سازی مدارک): بررسی معادل بودن مدرک پزشکی شما با استانداردهای آلمان.
- آزمون زبان تخصصی پزشکی: اثبات مهارت زبان آلمانی در سطح C1.
- آزمون دانش پزشکی (Kenntnisprüfung): در‌صورت نیاز، شرکت در آزمون ارزیابی دانش پزشکی.
۲. شروع دوره تخصص (Facharztausbildung)
پس از دریافت Approbation، می‌توانید وارد دوره تخصص مورد‌نظر خود شوید:
- مدت زمان: بین ۵ تا ۶ سال، بسته به رشته تخصصی.
- ساختار: شامل آموزش‌های نظری و عملی در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی.
- ارزیابی: در پایان دوره، شرکت در آزمون تخصصی برای دریافت عنوان Facharzt.
با توجه به کمبود پزشک در آلمان، به‌ویژه در مناطق روستایی، فرصت‌های شغلی مناسبی برای پزشکان متخصص وجود دارد. این مسیر ممکن است چالش‌برانگیز باشد، اما با برنامه‌ریزی دقیق و تلاش مستمر، می‌توانید بهعنوان پزشک متخصص در آلمان فعالیت کنید.
معادل‌سازی مدرک پزشکی ایران در آلمان
پزشکان ایرانی که قصد فعالیت یا ادامه تخصص در آلمان دارند، باید فرآیند رسمی معادل‌سازی مدرک پزشکی خود را طی کنند. این فرآیند با هدف ارزیابی صلاحیت حرفهای، مهارت‌های زبانی و انطباق مدارک تحصیلی با استانداردهای آلمان انجام می‌شود. در ادامه مراحل اصلی این مسیر را می‌خوانید:
۱. داشتن مدرک رسمی و معتبر از ایران
ابتدا باید مدرک دکترای حرفهای پزشکی از دانشگاهی معتبر در ایران به‌همراه پروانه طبابت از وزارت بهداشت و عضویت در سازمان نظام پزشکی داشته باشید. داشتن شماره نظام پزشکی و مهر رسمی، شرط اولیه ورود به این فرآیند است.
۲. تسلط بر زبان آلمانی
برای کار بهعنوان پزشک در آلمان، باید:
- مدرک زبان عمومی در سطح B2
- و مدرک زبان تخصصی پزشکی در سطح C1 (آزمون Fachsprachprüfung) را ارائه دهید.
۳. ارزیابی مدرک توسط اداره صدور مجوز (Approbationsbehörde)
مدارک تحصیلی شما توسط اداره‌ای در ایالت مقصد بررسی می‌شود. در‌صورت انطباق کامل، می‌توانید به‌طور مستقیم مجوز دائم (Approbation) دریافت کنید. اگر تفاوت‌های آموزشی تشخیص داده شود، باید در آزمون دانش پزشکی (Kenntnisprüfung) شرکت کنید.
۴. مجوز موقت طبابت (Berufserlaubnis)
تا زمانی که Approbation صادر شود، ممکن است بتوانید با گرفتن مجوز موقت (Berufserlaubnis) بهعنوان پزشک تحت نظارت کار کنید. این مجوز معمولا برای ۱ تا ۲ سال صادر می‌شود و محدود به یک ایالت خاص است.
۵. دریافت پذیرش از بیمارستان یا کلینیک
برای ورود به تخصص یا دوره انطباق، باید از یک بیمارستان یا کلینیک آلمانی پذیرش رسمی دریافت کنید. این پذیرش باید توسط پزشکی صادر شود که اجازه قانونی برای آموزش دستیار تخصصی (Assistenzarzt) را دارد.
۶. دریافت اجازه کار (Arbeitserlaubnis)
در کنار مجوز پزشکی، باید از اداره کار آلمان (Agentur für Arbeit) نیز اجازه کار رسمی بگیرید. سپس می‌توانید با در دست داشتن Approbation یا Berufserlaubnis، پذیرش بیمارستان و اجازه کار، برای درخواست ویزای پزشک مهمان یا اقامت تخصصی اقدام کنید.
نکته
آلمان کشوری فدرال است و ممکن است جزئیات فرآیند معادل‌سازی در هر ایالت اندکی متفاوت باشد. به همین دلیل، تماس مستقیم با اداره صدور مجوز پزشکی ایالت مقصد بسیار توصیه می‌شود.
سطح زبان مورد‌ِنیاز برای ادامه تحصیل پزشکی در آلمان
اکثر برنامه‌های پزشکی در آلمان به زبان آلمانی ارائه میشوند. بنابراین، دانشجویان باید مهارت زبانی خود را اثبات کنند:
- سطح زبان مورد نیاز: حداقل سطح B2؛ اما بسیاری از دانشگاه‌ها سطح C1 را ترجیح می‌دهند. شما می‌توانید با مدرک B1 یا B2 وارد کالج شوید، اما برای تحصیل در دانشگاه باید سطح خود را به C1 برسانید.
به‌طور محدود دوره‌هایی نیز به زبان انگلیسی ارائه میشوند. (آیلتس ۶.۵) - آزمون‌های پذیرفته‌شده:
- TestDaF (حداقل نمره TDN 4 در هر بخش)
- DSH (سطح DSH-2 یا بالاتر)
- Goethe-Zertifikat C1 یا Telc C1
بورسیه پزشکی آلمان
اگرچه تحصیل پزشکی در دانشگاههای دولتی آلمان تقریبا رایگان است، اما دانشجویان بین‌المللی میتوانند برای پوشش هزینه‌های زندگی، از بورسیه‌های مختلف دولتی، دانشگاهی و خصوصی استفاده کنند.
مهم‌ترین گزینه‌های بورسیه:
- بورسیه DAAD: شناخته‌شده‌ترین کمک‌هزینه برای مقاطع بالاتر، شامل کمک‌هزینه ماهیانه، بیمه و هزینه سفر.
- Deutschlandstipendium: برای دانشجویان با عملکرد تحصیلی بالا، مبلغ ۳۰۰ یورو در ماه.
- بورسیه‌های دانشگاهی: برخی دانشگاه‌ها مانند هامبورگ یا فرایبورگ، بورسیه‌های مستقل بر‌اساس شایستگی ارائه می‌دهند.
- بورسیه‌های بنیادهای خصوصی: مانند SBW Berlin یا بنیاد Else Kröner-Fresenius برای پژوهش‌های پزشکی.
بیشتر این بورسیه‌ها رقابتی بوده و نیازمند نمرات بالا، انگیزه‌نامه قوی و گواهی زبان معتبر (B2 یا C1) هستند.
- برای جستجوی بورسیه‌های متناسب با رشته، مقطع و شرایط فردی خود، از پایگاه رسمی DAAD استفاده کنید.
تجربه تحصیل پزشکی در آلمان
تجربه مهاجران از مهاجرت به آلمان از طریق تحصیل پزشکی را اینجا بخوانید:
تجربه آرش از مسیر تحصیل دندان‌پزشکی در آلمان:
«من قبل از اینکه دیپلم بگیرم، شروع کرده بودم زبان آلمانی خوندن. چون از همون اول می‌دونستم که اگه بخوام دندان‌پزشکی آلمان بخونم، زبان آلمانی حرف اول رو می‌زنه. بعد از کنکور هم خوندن زبان رو ادامه دادم.
برای اینکه بعد از کالج M-Kurs از دانشگاه پذیرش بگیرید، نمره خیلی مهمه. نمره‌ی کالج با نمره دیپلم ایرانم میانگین گرفته شد. خلاصه بخوام بگم: دیپلم رو جدی بگیرین، مخصوصا نمره‌های زیست و شیمی.
برای اینکه بتونم تو آزمون ورودی کالج شرکت کنم، اول از یکی از کالج‌ها پذیرش شرکت در آزمون گرفتم. همون نامه رو بردم سفارت و ویزا گرفتم.
یه توصیه دارم: اگه نمره FSP اون‌جوری که می‌خواین نشد، حتما برین سراغ آزمون TestAS. نمره‌ی خوب تو اون آزمون می‌تونه کمکتون کنه تو رقابت با بقیه جلو بیفتین.»
تجربه فرانسیسکا، دانشجوی سال دوم پزشکی در دوسلدورف:
«من الان سال دوم پزشکی‌ام تو آلمان، دانشگاه Heinrich Heine در شهر دوسلدورف. واقعا باید بگم پزشکی اینجا یه تعهد تمام‌وقته. از دوشنبه تا جمعه، هر روز ساعت ۸ صبح کلاس Lecture داریم. عصرها هم معمولاً سمینار داریم. در مجموع، حدود ۴۰ تا ۶۰ ساعت در هفته درگیر دانشگاه و درسیم و خیلی سخته..
بعضی از هم‌کلاسی‌هام پاره‌وقت کار می‌کنن، ولی برای من واقعا سخته. شخصا فقط هفته‌ای ۶ ساعت کار می‌کنم، که حدود ۲۰۰ یورو در ماه درمیارم.
هزینه هر ترمم حدود ۳۵۰ یورو هست که شامل کارت حمل‌ونقل عمومی هم می‌شه. اجاره‌ی خونه‌‌ام ماهی ۴۰۰ یورو هست. برای مخارج زندگی تونستم بورسیه بگیرم، چون نمره‌هام خیلی خوب بودن، این خیلی کمکم کرد.
از نظر اوقات فراغت، خیلی محدودیم. توی سال شاید فقط ۲ تا ۴ هفته واقعا تعطیلیم که اون موقع می‌تونم یه سفر کوتاه برم.»
تجربه شیوا، دانشجوی سال آخر دندان‌پزشکی آلمان در شهر درسدن
«من شیوا هستم، ۲۸ سالمه و الان سال آخر دندان‌پزشکی‌ام تو دانشگاه درسدن. یه ترم دیگه بیشتر نمونده و درسم تموم می‌شه. الان حدود ۶ ساله که تو آلمان زندگی می‌کنم.
از همون دوره دبیرستان به مهاجرت فکر می‌کردم. اول قصد داشتم برم ترکیه، ولی وقتی متوجه شدم که تحصیل تو آلمان رایگانه، تصمیمم عوض شد.
تو ایران کنکور دادم و علوم آزمایشگاهی قبول شدم. سه ترم هم خوندم ولی واقعا حس کردم که دندان‌پزشکی همون چیزیه که می‌خوام. به‌جای اینکه دوباره کنکور بدم، تصمیم گرفتم مسیر مهاجرت رو شروع کنم.
زبان آلمانی رو جدی خوندم، از صفر. بعد هم از یه کالج M-Kurs پذیرش گرفتم و با همون برای ویزای تحصیلی آلمان اقدام کردم. این‌جوری شد که وارد مسیر دندان‌پزشکی تو آلمان شدم، مسیری که واقعا بهش علاقه دارم و امروز از انتخابم راضی‌ام.»
مهاجرت تحصیلی پزشکی به آلمان با ویزا موندیال
تحصیل پزشکی در آلمان یکی از مطمئن‌ترین و قدرتمندترین مسیرهای مهاجرت تحصیلی برای علاقه‌مندان به حوزه بهداشت‌و‌‌درمان و پیشرفت بین‌المللی است. با توجه به کیفیت بالای آموزش، اعتبار جهانی مدرک، هزینه‌های پایین و فرصت‌های شغلی گسترده، آلمان مقصدی بی‌رقیب برای دانشجویان پزشکی محسوب می‌شود.
اما ورود به این مسیر رقابتی نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، تسلط بر زبان، نمرات بالا، آشنایی کامل با شرایط پذیرش، و آماده‌سازی مدارک است. دقیقا همین‌جاست که تجربه و تخصص ویزا موندیال مسیر شما را هموارتر می‌کند.
با همراهی تیم مشاوره ویزا موندیال، شما:
- مسیر ورود به رشته پزشکی را مطابق با سوابق تحصیلی خود طراحی می‌کنید.
- برای آزمون‌های زبان و کالج M-Kurs یا اپلای مستقیم آماده می‌شوید.
- از انتخاب دانشگاه تا آماده‌سازی مدارک و ویزا، قدم‌به‌قدم پشتیبانی می‌شوید.
- و در نهایت با آرامش خاطر، وارد مسیر تحصیل و زندگی در آلمان می‌شوید.
اگر قصد دارید مسیر تحصیل در رشته پزشکی در آلمان را آغاز کنید، همراهی با تیم مشاوران ویزا موندیال میتواند روند اقدام شما را سریع‌تر، دقیق‌تر و مطمئن‌تر کند.
سوالات متداول
آیا امکان تحصیل پزشکی در آلمان به زبان انگلیسی وجود دارد؟
خیر. تقریبا همه دورههای پزشکی عمومی در آلمان به زبان آلمانی ارائه میشوند. تسلط به زبان آلمانی در سطح C1 شرط اصلی ورود به رشته پزشکی است.
آیا میتوان بدون قبولی در کنکور ایران در آلمان پزشکی خواند؟
بله. افرادی که دیپلم و پیشدانشگاهی دارند، میتوانند از طریق ورود به کالج M-Kurs و قبولی در آزمون نهایی (Feststellungsprüfung) وارد دانشگاههای پزشکی آلمان شوند.
تحصیل رشته پزشکی در آلمان چقدر طول می‌کشد؟
حدود ۶ سال
آیا پس از تحصیل پزشکی آلمان میتوان اقامت دائم گرفت؟
بله. پس از پایان تحصیل و اشتغال بهعنوان پزشک، فرد میتواند ابتدا اقامت کاری دریافت کند و پس از چند سال فعالیت حرفهای (معمولا ۳ تا ۵ سال)، برای دریافت اقامت دائم اقدام کند.
آزمون TMS چیست و آیا شرکت در آن الزامی است؟
آزمون TMS (Test for Medical Studies) یک آزمون استعداد تحصیلی پزشکی است که برای افزایش شانس پذیرش در دانشگاههای رقابتی توصیه می‌شود. شرکت در آن الزامی نیست، اما برخی دانشگاههای آلمان آن را در فرآیند انتخاب لحاظ می‌کنند.
آیا تحصیل پزشکی در آلمان با معدل پایین امکان‌پذیر است؟
پذیرش در رشته پزشکی در آلمان بسیار رقابتی است و معمولا به نمرات و معدل بالا نیاز دارد. با‌این‌حال، افرادی که معدل پایین‌تری دارند، میتوانند با شرکت در آزمون‌هایی مانند TMS یا TestAS شانس خود را برای قبولی در دانشگاه پزشکی آلمان افزایش دهند.
این مقاله را با دوستان خود به اشتراک بگذارید!
