آمارها دروغ نمی‌گویند: در سال تحصیلی ۲۰۲۴–۲۰۲۵، بیش از ۱۳۱ هزار دانشجوی بینالمللی «تحصیل در هلند» را برای ادامه مسیر آکادمیک خود انتخاب کردند. اما چرا؟
هلند با داشتن دانشگاههای معتبر و جهانی، دورههای انگلیسیزبان متعدد، زندگی دانشجویی جذاب و پویا و فرصتهای شغلی گسترده پس از فارغالتحصیلی، به یکی از قطب‌های اصلی برای تحصیل در اروپا تبدیل شده است.
این راهنمای جامع، برای آن‌دسته از افرادی است که قصد دارند با مهاجرت تحصیلی، مسیر تازه‌ای را در اروپا آغاز کنند. اگر مهاجرت تحصیلی به هلند یکی از گزینه‌های جدی شماست، در این مقاله با همه جنبه‌های آن، از شرایط پذیرش و هزینهها تا بورسیه‌ها، زندگی دانشجویی و اقامت پس از تحصیل، آشنا خواهید شد.
تحصیل در هلند در یک نگاه
• ورودی فوریه (به‌ندرت): تا ۱ سپتامبر
چرا هلند؟ مزایا و معایب تحصیل در هلند
وقتی صحبت از ادامه تحصیل در اروپا به میان می‌آید، کشور هلند یکی از اولین گزینه‌هایی است که به ذهن می‌رسد. اما آیا این کشور برای همه مناسب است؟ در این بخش، نگاهی دقیق به مهم‌ترین مزایا و چالش‌های تحصیل در هلند خواهیم داشت.
- مزایا
دسترسی گسترده به دورههای انگلیسیزبان
هلند اولین کشور غیرانگلیسی‌زبان اروپا بود که به‌طور گسترده دورههای تحصیلی را به زبان انگلیسی ارائه کرد. امروزه بیش از ۲۱۰۰ برنامه تحصیلی در مقاطع کارشناسی، کارشناسیارشد و دکتری به زبان انگلیسی برگزار می‌شوند.
دانشگاههای معتبر در رتبه‌بندی جهانی
بسیاری از دانشگاههای هلند در بین ۲۵۰ دانشگاه برتر جهان قرار دارند. به‌عنوان مثال:
- Delft University of Technology
- University of Amsterdam
- Leiden University
- Eindhoven University of Technology
این دانشگاه‌ها در رتبه‌بندی‌های جهانی QS و Times Higher Education، از نظر نوآوری، پژوهش و کیفیت آموزش، امتیازهای بالایی کسب کرده‌اند.
فرصتهای کاری حین و بعد از تحصیل
دانشجویان بینالمللی در هلند اجازه دارند حین تحصیل به‌صورت پاره‌وقت کار کنند (تا ۱۶ ساعت در هفته یا تمام‌وقت در ماه‌های تابستان).
پس از فارغالتحصیلی، میتوانند از برنامه «Orientation Year» استفاده کنند و تا ۱۲ ماه بدون محدودیت خاصی به جستوجوی کار بپردازند. اگر شغل مرتبط پیدا کنند، امکان تبدیل اقامت دانشجویی به کاری وجود دارد.
محیط واقعا بینالمللی و چندفرهنگی
بیش از ۱۶۰ ملیت مختلف در هلند تحصیل می‌کنند. دانشگاه‌ها محیطی باز، برابر و مشارکتی دارند. حدود ۹۳٪ از مردم هلند به زبان انگلیسی مسلط هستند که این مسئله زندگی روزمره را برای دانشجویان خارجی بسیار آسان‌تر می‌کند.
روش تدریس فعال و پژوهش‌محور
سیستم آموزشی هلند به‌جای حفظ‌محوری، بر تفکر انتقادی، پروژه‌های گروهی و یادگیری عملی تأکید دارد. معمولا اساتید، منابع لازم را در اختیار شما قرار میدهند، اما برنامه‌ریزی برای زمان و نحوه مطالعه بر عهده خود شماست. در هلند، دانشجویان مسئول فعالیت در کلاس هستند و در عوض آزادی دارند که ایده‌ها و نظرات خود را مطرح کنند.
موقعیت جغرافیایی عالی در قلب اروپا
هلند در مرکز اروپا واقع شده است. از آمستردام می‌توان در چند ساعت به پاریس، بروکسل، لندن یا برلین سفر کرد. این مزیت برای سفر، کارآموزی یا شبکه‌سازی بینالمللی اهمیت بالایی دارد.
کیفیت زندگی و امنیت اجتماعی
طبق گزارش‌های OECD و Numbeo، هلند جزو بهترین کشورها از نظر کیفیت زندگی، امنیت، سلامت روان دانشجویان و توازن بین تحصیل و زندگی است. همین ویژگی‌ها باعث شده است شرایط زندگی در هلند برای ایرانیان بسیار مطلوب باشد.
چه به ورزش و فعالیت‌های فضای باز علاقه داشته باشید، چه از کشف زندگی شبانه لذت ببرید یا بخواهید دانش خود را گسترش دهید، دانشگاههای این کشور با انجمن‌ها و برنامه‌های متنوع، پاسخ‌گوی علایق متفاوت دانشجویان هستند.
- معایب
هزینههای نسبتا بالا برای دانشجویان غیر‌اورپایی
دانشجویان خارج از اتحادیه اروپا معمولا باید شهریه‌هایی بین ۹,۰۰۰ تا ۲۰٬۰۰۰ یورو در سال پرداخت کنند. هزینههای زندگی در شهرهای بزرگ مانند آمستردام یا اوترخت نیز می‌تواند بالا باشد.
رقابت زیاد برای بورسیه‌ها
بورسیه‌ها در هلند محدود و بسیار رقابتی‌اند. برنامههایی مانند Holland Scholarship و Orange Tulip بسیار پرتقاضا هستند و معمولا فقط برای تعداد کمی از متقاضیان کشورهای خاص در دسترس‌اند.
کمبود مسکن دانشجویی
در سال‌های اخیر، کمبود خوابگاه‌ها و خانه‌های مقرون‌به‌صرفه برای دانشجویان بینالمللی در برخی شهرها (مثل آمستردام، لیدن، دلفت) گزارش شده است. این موضوع می‌تواند باعث افزایش هزینه زندگی یا مشکلات در پیدا کردن خانه شود.
آب‌وهوای متغیر و ابری
آب‌وهوای هلند ممکن است برای برخی دانشجویان، به‌خصوص از کشورهای گرم‌تر، ناخوشایند باشد: باران‌های پراکنده، روزهای ابری متعدد و زمستان‌های سرد و نم‌دار.
انواع دانشگاههای هلند؛ کدام مسیر مناسب شماست؟
قبل از آشنایی با شرایط تحصیل در کشور هلند، باید با انواع دانشگاه در این کشور آشنا شوید. یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد سیستم آموزش عالی هلند، دوگانه بودن ساختار دانشگاهی آن است. دانشجویان بینالمللی باید از همان ابتدا مسیر مناسب خود را انتخاب کنند:
تمرکز دانشگاههای پژوهش‌محور بر پژوهش‌های علمی، تفکر انتقادی و مطالعات نظری است. اگر به‌دنبال ادامه تحصیل در رشته‌های تحقیقاتی مانند مهندسی، علوم پایه، اقتصاد، پزشکی و علوم انسانی هستید یا قصد ادامه تحصیل تا مقطع دکتری را دارید، این نوع از دانشگاه‌ها مناسب شما هستند.
لیست دانشگاههای پژوهش‌محور هلند
۱. دانشگاههای فنی (Technical Universities)
- Delft University of Technology (TU Delft)
- Eindhoven University of Technology (TU/e)
- University of Twente
- Wageningen University & Research Centre (تخصصی در کشاورزی، سلامت و محیط‌زیست)
۲. دانشگاههای جامع عمومی
- University of Amsterdam
- Vrije Universiteit Amsterdam (VU Amsterdam)
- Leiden University
- Utrecht University
- Maastricht University
- University of Groningen
- Radboud University Nijmegen
- Erasmus University Rotterdam
- Tilburg University
- Open Universiteit Nederland
- University of Humanistic Studies
- معمولا به معدل قوی‌تر و مدرک زبان سطح بالاتری نیاز دارند.
این مؤسسات آموزشی بیشتر بر آموزش‌های عملی، مهارت‌محور و ارتباط با بازار کار تمرکز دارند. رشته‌هایی مثل مدیریت گردشگری، طراحی، تجارت بین‌الملل، آموزش، فناوری‌های کاربردی و علوم سلامت اغلب در این مراکز ارائه می‌شوند.
لیست دانشگاههای علمی-کاربردی هلند
- Aeres University of Applied Sciences
- Amsterdam University of the Arts
- Amsterdam University of Applied Sciences
- ArtEZ Institute of the Arts
- Avans University of Applied Sciences
- Breda University of Applied Sciences
- Business School Netherlands
- Business School Notenboom
- Christian University of Applied Sciences Ede
- VIAA Reformed University of Applied Sciences
- Codarts, University for the Arts
- Design Academy Eindhoven
- Driestar Christian University for Teacher Education
- EuroCollege University of Applied Sciences
- Fontys University of Applied Sciences
- Gerrit Rietveld Academie
- HAN University of Applied Sciences
- Hanze University of Applied Sciences Groningen
- HAS Green Academy
- HKU University of the Arts Utrecht
- HU University of Applied Sciences Utrecht
- HZ University of Applied Sciences
- Hotelschool The Hague
- Inholland University of Applied Sciences
- Inter College Business School
- University of Applied Sciences KPZ, Teacher Training Institute
- Netherlands Business Academy
- NHL Stenden, University of Applied Sciences
- Rotterdam University of Applied Sciences
- Saxion University of Applied Sciences
- SRH Haarlem University of Applied Sciences
- STC-Group
Team Academy - The Hague University of Applied Sciences
- TIO University of Applied Sciences
- University of Applied Sciences Leiden
- University of Arts, The Hague
- Van Hall Larenstein, University of Applied Sciences
- Webster University, University of Applied Sciences
- Windesheim University of Applied Sciences
- Wittenborg University of Applied Sciences
- Zuyd University of Applied Sciences
- مناسب کسانی هستند که می‌خواهند سریع‌تر وارد بازار کار شوند یا تمرکزشان بر پروژه‌های واقعی و کاربردی است.
شرایط مهاجرت تحصیلی به هلند برای دانشجویان بینالمللی
برای تحصیل در دانشگاههای هلند، باید مجموعه‌ای از شرایط کلی را رعایت کنید که تقریباً در تمام مقاطع تحصیلی یکسان هستند. این الزامات، پایه و نقطه شروع فرآیند شما محسوب می‌شوند و پیش از ورود به مراحل انتخاب دانشگاه، آماده‌سازی مدارک و درخواست ویزای تحصیلی، باید فراهم شده باشند.
- ارائه مدارک تحصیلی قبلی: بسته به مقطع (دیپلم، کارشناسی، کارشناسیارشد) و مرتبط با رشته انتخابی
- ارائه مدرک زبان: اثبات تسلط زبانی با ارائه مدرک رسمی مانند IELTS یا TOEFL (جزئیات در بخش هر مقطع آمده است)
- تمکن مالی: اثبات توانایی پرداخت هزینههای زندگی و تحصیل برای حداقل یک سال (میانگین ۱۳٬۰۰۰ یورو)
- پاسپورت معتبر و مدارک شناسایی ترجمه‌شده
- آشنایی با روند اپلای از طریق سایت Studielink یا پلتفرم‌های اختصاصی هر دانشگاه
- تهیه بیمه درمانی دانشجویی قابل‌قبول برای دوره اقامت در هلند
این موارد، پایه و نقطه شروع مسیر مهاجرت تحصیلی به هلند هستند؛ شرایط اختصاصی‌تر بسته به مقطع و دانشگاه، در ادامه به‌تفصیل بررسی می‌شود.
شرایط هر مقطع تحصیلی
شرایط تحصیل در هلند کارشناسی
برای ورود به دورههای کارشناسی در هلند، شما باید مدرک دیپلم دبیرستان داشته باشید. بیشترِ برنامه‌های لیسانس ۳ یا ۴ ساله هستند و در هر دو نوع دانشگاه (پژوهش‌محور و علمی-کاربردی) ارائه می‌شوند.
الزامات کلی:
- مدرک دیپلم ۱۲ ساله (به‌همراه ترجمه رسمی)
- نمره زبان: حداقل IELTS 6.0 یا TOEFL iBT معادل (بین ۷۸ تا ۹۰)
برخی رشته‌ها ممکن است آزمون ورودی یا پورتفولیو بخواهند (مثلا طراحی، هنر)
نکته مهم:
- برخی از دانشگاه‌ها برای دانشجویانی که شرایط ورودی کامل ندارند، برنامه‌های Foundation یا یک سالِ مقدماتی ارائه میدهند.
شرایط تحصیل در هلند کارشناسی ارشد
برای تحصیل در مقطع فوق‌لیسانس در هلند، داشتن مدرک لیسانس معتبر و مرتبط الزامی است. بیشترِ دورههای ارشد یک یا دو سال طول می‌کشند. دانشگاههای علمی-کاربردی دورههای کارشناسی‌ارشدِ یک‌ساله بیشتری ارائه میدهند.
الزامات کلی:
- مدرک کارشناسی مرتبط با رشته مورد‌ِنظر (با ترجمه رسمی و ریزنمرات)
- نمره زبان: معمولا IELTS 6.5 به بالا یا معادل آن در TOEFL (بین ۹۰ تا ۱۰۰)
- ارائه رزومه علمی، انگیزه‌نامه (SOP)، توصیه‌نامه از اساتید و گاهی اوقات پورتفولیو یا مصاحبه
نکات مهم:
- برخی رشته‌ها مانند MBA ممکن است به سابقه کار حرفه‌ای نیاز داشته باشند.
- شروع بیشتر برنامهها از سپتامبر است، اما برخی دانشگاه‌ها ورودی فوریه نیز دارند.
شرایط تحصیل در مقطع دکتری در هلند
تحصیل در مقطع دکتری در هلند با بسیاری از کشورها تفاوت دارد. دکتری در هلند شغل محسوب می‌شود و دانشجویان معمولا در قالب یک موقعیت شغلی پژوهشی و با قرارداد رسمی وارد دانشگاه می‌شود و حقوق ماهانه دریافت می‌کنند.
ویژگی‌های کلیدی:
- دکتری در هلند شهریه ندارد و دانشجویان به‌عنوان کارمند پژوهشی حقوق می‌گیرند.
- مدت زمان دکتری معمولا بین ۳ تا ۴ سال است.
شرایط ورود:
- مدرک کارشناسیارشد مرتبط با موضوع تحقیق
- رزومه پژوهشی قوی (پایان‌نامه، مقالات، پروژه‌ها)
- انگیزه‌نامه، پروپوزال تحقیقاتی (در پروژه‌های باز ممکن است نیاز نباشد)
- نمره زبان: IELTS حداقل ۷.۰ یا معادل آن در TOEFL
- توصیه‌نامه‌های علمی و آمادگی برای مصاحبه
محدودیت سنی برای تحصیل در هلند
برای مهاجرت تحصیلی هلند محدودیت سنی رسمی وجود ندارد. دانشگاه‌ها متقاضیان را بر‌اساس مدارک تحصیلی، سوابق علمی و انگیزه‌نامه ارزیابی می‌کنند و نه بر‌اساس سن. به‌طور‌کلی، دانشجویان میتوانند از ۱۸ سالگی وارد دانشگاههای هلند شوند.
تمکن مالی لازم برای تحصیل در هلند چقدر است؟
برای دریافت ویزای تحصیلی هلند در سال ۲۰۲۵، دانشجویان بینالمللی باید توانایی تأمین هزینههای زندگی خود را اثبات کنند. طبق اعلام رسمی اداره مهاجرت هلند (IND)، حداقل مبلغ مورد‌نیاز برای زندگی دانشجویی در هلند، ۱٬۰۹۴ یورو در ماه معادل ۱۳٬۱۳۰ یورو در سال است. این مبلغ صرف‌نظر از شهریه دانشگاه، به‌عنوان تمکن مالی پایه در نظر گرفته می‌شود.
نکات مهم درباره تمکن مالی
- پرداخت به حساب دانشگاه:
برخی از دانشگاه‌ها از دانشجویان می‌خواهند که مبلغ تمکن مالی را پیش از ورود به حساب دانشگاه واریز کنند. این موضوع در فرآیند درخواست ویزا الزامی بوده و بدون این واریز، ممکن است فرآیند اقامت آغاز نشود. - بازپرداخت پس از ورود:
پس از ورود به هلند، مبلغ تمکن مالی به‌طور کامل به حساب بانکی دانشجو بازگردانده می‌شود. این مبلغ بلوکه نمی‌شود و دانشجو می‌تواند از آن برای هزینههای زندگی خود استفاده کند. - کاهش مبلغ در‌صورت داشتن بورسیه:
اگر دانشجو بورسیه معتبری (مثلا Holland Scholarship یا کمک‌هزینه دانشگاهی) دریافت کرده باشد، مبلغ بورسیه از مبلغ تمکن مالی کسر می‌شود. در‌این‌صورت، فقط لازم است ما‌به‌التفاوت با مبلغ مورد‌نیاز سالانه در حساب بانکی یا نامه تمکن مالی ارائه شود.
شرایط کار دانشجویی در هلند
دانشجویان بینالمللی در هلند میتوانند حین تحصیل، به‌صورت محدود کار کنند؛ آن‌ها دو گزینه پیش روی خود دارند:
- دانشجویان میتوانند حداکثر ۱۶ ساعت در هفته به‌صورت پاره‌وقت کار کنند
- یا اینکه فقط در تعطیلات تابستانی (ماه‌های جون، جولای و آگوست) به‌صورت تمام‌وقت مشغول به کار شوند.
توجه داشته باشید که انتخاب هر دو حالت به‌صورت همزمان مجاز نیست و دانشجو باید یکی از این دو گزینه را انتخاب کند.
مراحل مهاجرت تحصیلی به هلند؛ از انتخاب دانشگاه تا ورود به هلند
مهاجرت تحصیلی به هلند شامل چند مرحله مشخص از انتخاب رشته تا دریافت کارت اقامت است. نکته مهم اینجاست که در هلند، خود دانشگاه مسئول پیگیری و ثبت درخواست ویزای دانشجویی شما نزد اداره مهاجرت است؛ این موضوع کار شما را راحت‌تر می‌کند. در ادامه این مسیر را گام‌به‌گام مرور می‌کنیم:
اولین مرحله، انتخاب رشته‌ای متناسب با علایق، سوابق تحصیلی و اهداف شغلی شماست. پس از آن باید دانشگاه موردنظر را پیدا کرده و شرایط آن را به‌دقت مطالعه کنید. منابع مفید برای این مرحله:
- سایت Study in Netherlands
- سایت Studielink
- وب‌سایت رسمی هر دانشگاه
- نکته: در هلند، دورههای کارشناسی و کارشناسیارشد، هم در دانشگاههای تحقیق‌محور و هم علمی-کاربردی ارائه می‌شوند. نوع دانشگاه در آینده تحصیلی و کاری شما نقش دارد.
بیشتر درخواست‌های پذیرش در دانشگاههای هلند از طریق سامانه رسمی Studielink.nl انجام می‌شود. پس از ثبت‌نام اولیه در این سامانه، باید مدارک لازم را طبق دستورالعمل هر دانشگاه، یا در همین سایت یا در پورتال اختصاصی دانشگاه آپلود کنید.
در سامانه Studielink مجاز هستید تا حداکثر برای ۴ دانشگاه اپلای کنید؛ اگر توسط یکی از این دانشگاه‌ها ریجکت شوید، امکان اپلای برای دانشگاه پنجم نیز وجود دارد.
باید مدارک مورد‌نیاز هر دانشگاه را آماده کرده و از طریق پلتفرم Studielink.nl یا پلتفرم داخلی همان دانشگاه ارسال کنید.
مدارک معمول عبارت‌اند از:
- ترجمه رسمی مدارک تحصیلی و ریزنمرات
- مدرک زبان (IELTS/TOEFL)
- رزومه، انگیزه‌نامه (SOP) و توصیه‌نامه (برای ارشد/دکتری)
- پورتفولیو (در رشته‌های هنری/طراحی)
- پاسپورت معتبر
پس از بررسی مدارک و ارزیابی اولیه توسط دانشگاه، در‌صورت واجد شرایط بودن، برای شما نامه پذیرش صادر می‌شود. این نامه یکی از مدارک اصلی برای ادامه مراحل مهاجرت تحصیلی و درخواست ویزای دانشجویی است. زمان صدور پذیرش بسته به دانشگاه و رشته ممکن است بین چند هفته تا چند ماه طول بکشد.
پیش از شروع فرآیند ویزا، باید توانایی مالی خود را اثبات کنید. اکثر دانشگاه‌ها مبلغ تمکن مالی (حدود ۱۳٬۱۳۰ یورو برای یک سال) را از شما دریافت کرده و سپس پس از ورود، آن را به حسابتان بازمی‌گردانند.
همچنین، ممکن است نیاز باشد بخشی یا همه شهریه سال اول را نیز پرداخت کنید.
بر‌خلاف بسیاری از کشورها، در هلند این خودِ دانشگاه است که برای شما درخواست ویزا و اجازه اقامت میدهد. شما مدارک را به دانشگاه ارائه می‌دهید و دانشگاه آن‌ها را به اداره مهاجرت هلند (IND) ارسال می‌کند.
پس از تایید، ایمیلی دریافت می‌کنید تا به سفارت هلند مراجعه کرده و ویزای خود را دریافت کنید.
پس از ورود:
- در شهرداری شهر محل اقامت ثبت‌نام می‌کنید
- شماره BSN (شماره ملی شهروندی) دریافت می‌کنید
- کارت اقامت (Residence Permit) از IND تحویل می‌گیرید
- بیمه دانشجویی می‌گیرید
- در دانشگاه ثبت‌نام نهایی می‌کنید
هزینه تحصیل در هلند چقدر است؟
هزینه تحصیل در هلند برای دانشجویان بینالمللی به عواملی مانند مقطع تحصیلی، نوع دانشگاه و رشته انتخابی بستگی دارد و معمولا از ۷,۵۰۰ تا بیش از ۲۰,۰۰۰ یورو در سال متغیر است. شهریه برای دانشجویان غیراروپایی به‌طور قابل‌توجهی بالاتر از شهروندان اروپایی بوده و ممکن است در هر دانشگاه و برنامه متغیر باشد.
میانگین هزینه تحصیل در هلند در مقاطع تحصیلی مختلف
| مقطع | میانگین شهریه سالانه |
|---|---|
| کارشناسی | ۷٬۵۰۰ – ۱۳٬۵۰۰ یورو |
| کارشناسیارشد | ۹٬۰۰۰ – ۲۰٬۰۰۰ یورو |
| دکتری | شهریه ندارد (دانشجویان دکتری حقوق می‌گیرند) |
نمونه شهریه چند دانشگاه معروف هلند
| نام دانشگاه | مقطع کارشناسی | مقطع کارشناسی ارشد |
|---|---|---|
| دانشگاه آمستردام | ۹۰۰۰ تا ۱۳۳۰۰ یورو | ۱۳۰۰۰ تا ۲۰۰۰۰ یورو |
| Delft University of Technology (TU Delft) | – | ۱۵۰۰۰ تا ۲۰۵۰۰ یورو |
| Leiden University | ۱۱۰۰۰ تا ۱۳۵۰۰ یورو | ۱۳۰۰۰ تا ۱۸۳۰۰ یورو |
| Erasmus University Rotterdam | ۸۵۰۰ تا ۱۲۰۰۰ یورو | ۱۲۰۰۰ تا ۱۸۰۰۰ یورو |
| HAN University of Applied Sciences | ۷۵۰۰ تا ۹۰۰۰ یورو | ۸۵۰۰ تا ۱۰۵۰۰ یورو |
هزینههای جانبی تحصیل در هلند:
- هزینه اپلیکیشن (Application Fee): بین €۵۰ تا €۱۰۰ برای هر درخواست
- بسیاری از دانشگاههای هلند اپلیکیشن فی ندارند.
- بیمه درمانی دانشجویی: حدود €۵۰۰ تا €۷۰۰ در سال
- کتاب و مواد آموزشی: حدود €۳۰۰ تا €۸۰۰ در سال
هزینه زندگی دانشجویی در هلند؛ چقدر باید بودجه داشته باشید؟
هزینه زندگی دانشجویی در هلند به‌شدت به شهر محل تحصیل بستگی دارد. شهرهایی مانند آمستردام، لیدن، اوترخت و دلفت جزو شهرهای گران‌تر هستند، در‌حالی‌که شهرهایی مثل گرونینگن، انسخده و آرنهِم هزینههای مقرون‌به‌صرفه‌تری دارند.
بیشتر بخوانید: هزینه زندگی در هلند
بورسیه تحصیلی هلند؛ فرصتهای ویژه برای دانشجویان بینالمللی
با دریافت بورسیه تحصیلی در هلند، میتوانید بخش قابل‌توجهی از شهریه و حتی هزینههای زندگی خود را پوشش دهید. در این بخش با انواع بورسیههای معتبر و شرایط دریافت آن‌ها برای دانشجویان بینالمللی، بهویژه متقاضیان ایرانی، آشنا می‌شوید.
- ارائه‌کننده: وزارت آموزش، فرهنگ و علوم هلند و تعدادی از دانشگاه‌ها
- مخاطب: دانشجویان غیراروپایی در مقاطع کارشناسی و کارشناسیارشد
- مبلغ: یکبار پرداخت ۵,۰۰۰ یورو در سال اول تحصیل (شهریه را پوشش میدهد اما هزینه زندگی را نه)
- شرایط: ورود به یکی از دانشگاههای شرکت‌کننده، داشتن شرایط خاص هر دانشگاه
- نکته مهم: بورسیه کامل نیست، اما کمک قابل‌توجهی به کاهش هزینه‌هاست. امکان دریافت همزمان با بورسیههای دیگر نیز وجود دارد.
- ارائه‌کننده: سازمان Nuffic (دفاتر Neso در کشورها) با همکاری دانشگاه‌ها
- مخاطب: دانشجویان کشورهای منتخب Neso (مانند کشورهایی در آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین)
- پوشش: بسته به دانشگاه، ممکن است شامل همه یا بخشی از شهریه (مثلا ۲۵٪ تا ۱۰۰٪ شهریه) باشد. برخی بورسیه‌ها ممکن است هزینه زندگی یا ویزا را هم مدنظر قرار دهند.
- ارائه‌کننده: اتحادیه اروپا (برنامه Erasmus)
- سطح: کارشناسیارشد و دکتری مشترک میان دانشگاههای اروپایی
- ویژگی: پوشش کامل شهریه، حداقل بخشی از هزینه زندگی، بیمه و هزینه سفر؛ با تجربه تحصیل در چند کشور اروپایی.
بسیاری از دانشگاههای هلند بورسیههای ویژه‌ای ارائه میدهند که ارزش، میزان و شرایط متغیر دارند. نمونه‌ها:
- Leiden Excellence Scholarship – بورسیه کامل یا تخفیف شهریه برای ارشد
- Utrecht Excellence Scholarship – برای مقاطع ارشد و دکتری
- Justus & Louise van Effen Scholarships (TU Delft) – کمک‌هزینه برای استعدادهای علمی برجسته
- Maastricht High Potential Scholarships – حمایت برای دانشجویان مستعد بینالمللی
شرایط مسکن دانشجویی در هلند چگونه است؟
مسکن دانشجویی در هلند با کمبود عرضه، رقابت بالا و تنوع گزینه‌های اقامتی شناخته می‌شود. به‌دلیل ظرفیت محدود خوابگاه‌ها، معمولا بسیاری از دانشجویان در خوابگاه زندگی نمی‌کنند. انواع مختلفی از مسکن در هلند وجود دارد، از‌جمله خوابگاه‌های دانشجویی، خانه‌های اشتراکی و هتل‌های دانشجویی که در ادامه برخی از آن‌ها را معرفی می‌کنیم.
انواع مسکن دانشجویی در هلند
- معمولاً مقرون‌به‌صرفه‌ترین و نزدیک به دانشگاه.
- آشپزخانه‌های اشتراکی و فضاهای تجمع.
- ظرفیت بسیار محدود و رقابت بالا.
- گزینه رایج برای بسیاری از دانشجویان در خانه‌های خصوصی.
- آشپزخانه و سرویس بهداشتی معمولا به‌صورت مشترک مورد استفاده دانشجویان قرار می‌گیرند.
- آپارتمان‌ها و خوابگاه‌های مبله با خدمات اضافی.
- گران‌تر از خانه‌های اشتراکی اما راحت‌تر و مجهزتر.
- فرصت خوب برای یادگیری زبان و فرهنگ.
- معمولا گران‌تر و با ظرفیت محدود.
سایت‌هایی مانند Room.nl، Kamernet، HousingAnywhere و Pararius منابع خوبی برای پیدا کردن مسکن هستند.
پلن B برای دانشجویان
اگر موفق به یافتن مسکن مناسب نشدید، گزینه‌های زیر میتوانند نجات‌بخش باشد:
- رزرو اقامت موقت: استفاده از هاستل‌ها، هتل‌های دانشجویی یا Airbnb تا زمانی که مسکن دائمی پیدا کنید.
- ارتباط با دانشجویان قدیمی: گروه‌های دانشجویی در فیسبوک، تلگرام یا واتس‌اپ منبع خوبی برای یافتن اتاق‌های خالی است.
- مراجعه به دانشگاه: برخی دانشگاه‌ها برای دانشجویانی که نتوانسته‌اند مسکن پیدا کنند، لیست‌های اضطراری ارائه میدهند.
- شهرهای حاشیه‌ای: اگر در شهرهای پرجمعیت مسکن پیدا نکردید، میتوانید در حومه شهرها با هزینه کمتر خانه اجاره کرده و با قطار یا اتوبوس رفت‌وآمد کنید.
لیست بهترین دانشگاه های هلند | رنکینگ جهانی QS
| ردیف | نام دانشگاه | رنکینگ جهانی QS در سال ۲۰۲۵ |
|---|---|---|
|
۱ |
دانشگاه فناوری دلفت (Delft University of Technology) |
۴۷ |
|
۲ |
دانشگاه آمستردام (University of Amsterdam) |
۵۳ |
|
۳ |
دانشگاه اوترخت (Utrecht University) |
۱۰۳ |
|
۴ |
دانشگاه لیدن (Leiden University) |
۱۱۹ |
|
۵ |
دانشگاه تکنولوژی آیندهوون (Eindhoven University of Technology) |
۱۴۰ |
|
۶ |
دانشگاه اراسموس روتردام (Erasmus University Rotterdam) |
۱۴۰ |
|
۷ |
دانشگاه خرونینگن (University of Groningen) |
۱۴۷ |
|
۸ |
دانشگاه واخنینگن (Wageningen University & Research) |
۱۵۳ |
|
۹ |
دانشگاه وریج آمستردام (Vrije Universiteit Amsterdam) |
۱۹۴ |
|
۱۰ |
دانشگاه توئنته (University of Twente) |
۲۰۳ |
اقامت هلند از طریق تحصیل و مسیر رسیدن به شهروندی
تحصیل در هلند می‌تواند اولین قدم برای گرفتن اقامت دائم و در نهایت شهروندی باشد. مسیر کلی از این قرار است:
تحصیل ← ۱ سال جستوجوی کار← اقامت کاری (۵ سال) ← اقامت دائم + امکان درخواست شهروندی
- با پذیرش دانشگاه، اقامت موقت دانشجویی دریافت می‌کنید.
- این اقامت تا پایان طول دوره تحصیل معتبر است.
- دانشگاه به‌عنوان «اسپانسر قانونی» درخواست ویزای شما را نزد اداره مهاجرت هلند (IND) ثبت می‌کند.
- پس از فارغالتحصیلی، میتوانید برای اقامت یک‌ساله برای پیدا کردن کار درخواست بدهید.
- در این مدت، محدودیت خاصی برای نوع کار وجود ندارد و میتوانید آزادانه در بازار کار فعالیت کنید.
- با پیدا کردن کارفرما، اقامتتان به یکی از این دو نوع تغییر می‌کند:
- نیروی کار ماهر (Kennismigrant): نیاز به قرارداد کاری و حداقل حقوق مشخص‌شده توسط دولت (برای فارغ‌التحصیلان جدید، مبلغ کمتر است).
- کارت آبی اروپا (EU Blue Card): آستانه حقوقی بالاتر ولی با مزیت جابه‌جایی در کشورهای عضو اتحادیه اروپا.
- این اقامت‌ها «غیرموقت» محسوب می‌شوند و زمان آن‌ها در محاسبه اقامت دائم لحاظ می‌شود.
- بعد از ۵ سال اقامت قانونی پیوسته با مجوز غیرموقت، میتوانید برای اقامت دائم درخواست بدهید.
- اگر شرایط شهروندی (مثل قبولی در آزمون ادغام مدنی و ترک تابعیت قبلی مگر در موارد استثنا) را داشته باشید، میتوانید همزمان یا کمی بعد برای پاسپورت هلندی هم اقدام کنید.
آیا امکان تحصیل پزشکی در هلند وجود دارد؟
بله؛ تحصیل پزشکی در هلند به دلیل کیفیت بالای آموزش، تجهیزات مدرن و استانداردهای علمی جهانی، محبوبیت زیادی میان دانشجویان بینالمللی دارد. بیشتر دورههای پزشکی به زبان هلندی برگزار می‌شوند و تسلط به این زبان (حداقل سطح B2 یا C1) شرط اصلی پذیرش است.
طول دوره پزشکی معمولا ۶ سال است و شامل سه سال کارشناسی (Bachelor of Medicine) و سه سال کارشناسیارشد (Master of Medicine) می‌شود. پس از فارغالتحصیلی و گذراندن آزمون‌های مربوطه، امکان ثبت‌نام در نظام پزشکی هلند و شروع کار به‌عنوان پزشک وجود دارد. برای متقاضیان غیراروپایی، ارائه مدرک زبان، قبولی در آزمون‌های ورودی و احراز شرایط مالی از الزامات مهم است.
تجربه زندگی دانشجویی در هلند از زبان دانشجویان خارجی
- تجربه علی، مهاجر ایرانی، از تحصیل در هلند
من علی‌ام، دانشجوی ارشد دیتا ساینس تو دانشگاه آیندهوون. تو ایران لیسانس و ارشد مهندسی صنایع گرفتم و سه سال هم تو حوزه دیتا کار کردم. حتی پایان‌نامه‌‌ام هم روی همین موضوع بود. با‌این‌حال، تصمیم گرفتم دوباره ارشد بخونم؛ این بار دیتا ساینس و خارج از ایران.
چطور هلند رو انتخاب کردم؟
هلند اصلا تو لیست اولم نبود! بیشتر به آمریکا، کانادا، استرالیا و آلمان فکر می‌کردم. آمریکا رو به‌خاطر سختی ویزا حذف کردم. به همه این کشورها اپلای کردم، فقط به یک دانشگاه هلند هم درخواست دادم. آخرش این شد:
- یک پذیرش دکتری از استرالیا
- یک پذیرش مستر از هلند
- یک پذیرش مستر از کانادا (با فاند)
- یک پذیرش مستر از آمریکا
- دو تا پذیرش مستر از آلمان
آلمان رو به‌خاطر نیاز به زبان آلمانی گذاشتم کنار، استرالیا رو به‌خاطر فاصله زیاد. بین کانادا و هلند هم در نهایت به خاطر کیفیت دانشگاه، هلند رو انتخاب کردم.
زندگی اینجا
من عاشق سفرم و بزرگ‌ترین مزیت هلند برای من اینه که راحت می‌تونی به کل اروپا سفر کنی. از نظر زبان هم، هلندی‌ها فوق‌العاده‌ان؛ تو جمعی که همه دارن هلندی حرف می‌زنن، به‌محض اینکه می‌فهمن من خارجی‌ام، سریع میرن رو انگلیسی. برعکس آلمان که حتی اگه انگلیسی بلد باشن، دوست دارن آلمانی حرف بزنن!
اپلای و بورسیه
اپلای اینجا با کانادا و آمریکا فرق داره؛ لازم نیست با استاد مکاتبه کنی، مستقیم از طریق سایت دانشگاه اقدام می‌کنی. برای بورسیه هم همون موقع اپلیکیشن، گزینه اسکالرشیپ رو زدم. حواستون باشه ددلاین بورسیه‌ها بعضی وقت‌ها با پذیرش فرق داره.
من NL Scholarship (۵۰۰۰ یورو) گرفتم و با یه بورسیه دیگه ترکیبش کردم. اینجوری شهریه‌‌ام کامل پوشش داده شد و سالی ۵۰۰۰ یورو هم برای زندگی گرفتم. البته هر دانشگاه شرایط بورسیه‌‌اش فرق می‌کنه.
چند نکته برای شما
- بعضی دانشگاههای هلند اپلیکیشن فی ندارن (من ندادم)، ولی بعضی‌ها دارن.
- ارشد دوم مشکلی نداره و گرفتن ویزا اینجا نسبتا آسونه چون خود دانشگاه کاراش رو انجام میده.
اگه می‌خواین بورسیه‌ها رو ترکیب کنید، از همون اول همه گزینه‌ها رو بررسی و همزمان اپلای کنید.
به‌طور خلاصه، انتخاب هلند برای من یه تصمیم لحظه آخری بود که الان مطمئنم بهترین انتخابم بوده.
- تجربه Vitesh Shah از مهاجرت تحصیلی به هلند و تحصیل در این کشور
«من تو هلند درس خوندم و هنوز هم اینجا زندگی می‌کنم. به‌طور‌کلی، سیستم آموزشی هلند رو خیلی خوب و متعادل می‌بینم (شاید این برای بعضی کشورهای اروپایی دیگه هم صدق کنه، ولی در مورد اونا نمی‌تونم نظر بدم).
زبان و ارتباط
هلندی‌ها تو زبان انگلیسی خیلی خوبن. همین باعث میشه وقتی تازه وارد کشور میشی، راحت با محیط ارتباط بگیری. البته این به معنی این نیست که هلندی یاد نگیری. یاد گرفتن زبان هلندی تجربه‌‌ات رو تو این کشور خیلی غنی‌تر می‌کنه و تو پیدا کردن کار هم حسابی به کارت میاد.
دانشگاه و زیرساخت‌ها
من تو TU Delft درس خوندم که بهترین دانشگاه فنی کشوره. امکانات دانشگاهی اینجا واقعا عالیه (هرچند گاهی حس می‌کنی جا برای پیشرفت هنوز هست). همکاری با موسسات تحقیقاتی و دانشگاههای دیگه در اروپا هم خیلی پررنگه. دانشگاه‌ها معمولا روی موضوعات کاربردی و مرتبط با صنعت یا جامعه کار می‌کنن، برای همین ارتباط با صنعت بالاست.
اساتید
به‌طور‌کلی، اساتید خیلی محترم و باسواد هستن. بیشتر تمرکزشون روی اینه که مفاهیم رو خوب یاد بگیری تا اینکه صرفا نمره بیاری. همیشه هم آماده کمک هستن، چه برای پیدا کردن کارآموزی و چه وصل کردن به آدم‌های مهم تو صنعت.
سطح سختی درس‌ها
درس‌ها راحت نیستن، باید حسابی تلاش کنی تا پاس بشن. ولی خوبیش اینه که وقتی یک درس رو پاس می‌کنی، واقعاً مهارت‌های کلیدی اون رو یاد گرفتی. معمولا هم امتحان‌ها کتاب‌باز هستن، پس به‌جای حفظ کردن، باید عمیق بفهمی.
زندگی دانشجویی
دانشجوها اینجا شعار «سخت کار کن، حسابی تفریح کن» رو خوب اجرا می‌کنن. وسط هفته روزی ۸–۱۰ ساعت (با احتساب کلاس‌ها) جدی درس می‌خونن و آخر هفته‌ها رو میرن خوش‌گذرونی. اگر برنامه‌ریزی خوبی داشته باشی، می‌تونی حتی با درس‌های سخت هم از زیبایی‌های هلند لذت ببری.»
- آیا هلند برای تحصیل دانشجویان بینالمللی کشور خوبیه؟ پاسخ این سوال رو از زبان Orlando، فارغ‌التحصیل دانشگاه دلفت هلند بخوانید:
«از نظر آکادمیک، بله؛ چون دانشگاههای هلند سطح علمی بسیار خوبی دارن و همیشه تو رتبه‌بندی‌های بینالمللی کیفیت آموزشی رقابت می‌کنن. پس از این نظر، انتخاب مطمئنیه.
اما حواست باشه که به‌عنوان دانشجوی بینالمللی، فقط درس خوندن نیست که تجربه می‌کنی و چند نکته منفی هم وجود داره:
- غذاها جالب نیستن (مگر اینکه از کشوری خیلی کم‌برخوردار بیای و قبلا کمبود غذا داشته باشی). هرچند مواد غذایی از کشورهای مختلف پیدا میشه، ولی ارزون نیستن. بهتره بیشتر از محصولات محلی استفاده کنی (میوه‌ها معمولا قابل قبول هستن).
- برای پیدا کردن مسکن از قبل اقدام کن. چون هلند کشور کوچیکیه، بازار مسکن همیشه تحت فشاره و پیدا کردن جا، مخصوصا ارزون، خیلی چالش‌برانگیزه.
- فرهنگ رفتاری هلندی‌ها: به‌طور‌کلی مردم هلند نسبت به فرهنگ‌های مختلف باز و در تجارت هم ماهرن، ولی بسته به پیش‌زمینه فرهنگی تو، صراحت بیش‌ازحد (سبک کالوینیستی) در بیان ممکنه برات شوکه‌کننده یا ناخوشایند باشه. بعضی‌ها از سر خیرخواهی این‌طورن، ولی بعضی‌ها هم ممکنه واقعا بی‌ادب باشن. این رو در نظر داشته باش.»
مهاجرت به هلند از طریق تحصیل با ویزا موندیال
در این مقاله از صفر تا صد تحصیل در هلند را بررسی کردیم. انتخاب دانشگاه، اپلای برای بورسیه، آماده‌سازی مدارک و گرفتن ویزا، هر کدام مراحل حساسی هستند که باید دقت و تجربه کافی انجام شوند.
اینجاست که ویزا موندیال می‌تواند همراه مطمئن شما باشد تا از اولین قدم تا شروع زندگی دانشجویی در هلند، مسیر را ساده‌تر و کم‌ریسک‌تر کنید.
خدمات ویزا موندیال برای اعزام دانشجو به هلند
- انتخاب رشته و دانشگاه مناسب بر اساس سوابق و اهداف شخصی شما
- آماده‌سازی و ترجمه مدارک مطابق استانداردهای دانشگاه‌ها و اداره مهاجرت هلند
- ثبت‌نام در سامانه Studielink و پیگیری اپلیکیشن تا دریافت پذیرش
- راهنمایی و اپلای برای بورسیه‌ها از جمله NL Scholarship و کمک‌هزینه‌های دانشگاهی
- انجام مراحل ویزای دانشجویی با هماهنگی دانشگاه به‌عنوان اسپانسر رسمی
- مشاوره در یافتن محل اقامت و ورود به هلند
اگر می‌خواهید تحصیل در هلند را به سکوی پرتابی برای آینده‌تان تبدیل کنید، همین امروز با مشاوران ویزا موندیال تماس بگیرید و مسیر مهاجرت تحصیلی‌تان را با اطمینان شروع کنید.
سوالات متداول
آیا برای تحصیل در هلند ارائه مدرک زبان اجباری است؟
بله. برای دورههای انگلیسیزبان معمولا حداقل آیلتس ۶ یا ۶.۵ یا معادل آن را نیاز دارید. برای دورههای هلندیزبان هم باید مدرک زبان هلندی (مثل NT2) ارائه دهید.
هزینه تحصیل در دانشگاههای هلند چقدر است؟
شهریه دانشگاههای هلند برای دانشجویان غیراروپایی معمولا بین ۹۰۰۰ تا ۲۰۰۰۰ یورو در سال است. این مبلغ بسته به رشته و دانشگاه متفاوت است.
آیا تحصیل رایگان در هلند ممکن است؟
خیر، تحصیل در هلند برای دانشجویان بینالمللی رایگان نیست، اما امکان کاهش چشمگیر هزینهها وجود دارد. با دریافت بورسیههایی مانند NL Scholarship یا بورسیههای دانشگاهی و همچنین بهرهمندی از تخفیفهای شهریه در برخی برنامهها، میتوانید بخش بزرگی از شهریه و حتی بخشی از هزینههای زندگی را پوشش دهید.
آیا امکان دریافت بورسیه تحصیلی در هلند وجود دارد؟
بله. برنامههایی مثل NL Scholarship، بورسیههای دانشگاهی و بورسیههای تحقیقاتی وجود دارند که میتوانند بخشی از شهریه یا هزینههای زندگی را پوشش دهند.
بعد از فارغالتحصیلی در هلند چقدر زمان دارم برای پیدا کردن کار در هلند بمانم؟
میتوانید برای «سال جستوجوی کار» (Orientation Year) درخواست دهید که به شما اجازه میدهد تا یک سال پس از فارغالتحصیلی در هلند بمانید و کار پیدا کنید.
آیا تحصیل در مقطع کارشناسیارشد یا دکتری در هلند به زبان انگلیسی امکانپذیر است؟
بله. بسیاری از دانشگاههای هلند، بهویژه در مقاطع تحصیلات تکمیلی، دورههای انگلیسیزبان ارائه میدهند.
این مقاله را با دوستان خود به اشتراک بگذارید!
