ویزا موندیال - visa mondial
Search
Close this search box.

هزینه تحصیل در کانادا

هزینه تحصیل در کانادا

هزینه تحصیل در کانادا چقدر است؟

خبر خوب برای شما این است که هزینه تحصیل کانادا مقرون به صرفه است. شهریه تحصیل در کانادا در مقایسه با انگلیس، استرالیا و آمریکا پایینتر است.

  • شهریه ۱۳ تا ۲۰ هزار دلار در سال
  • کتاب ۱۵۰ تا ۴۰۰ دلار در سال
  • بیمه دانشجویی ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ دلار در سال

نمایش ویدیو درباره هزینه های تحصیل در کانادا
فهرست مطالب

ارز مشخص شده در مبالغ این صفحه به دلار کانادا است. 

خرج کلی تحصیل در کانادا چقدر است؟

برای اینکه دقیق‌تر شهریه تحصیل در کانادا را شرح دهیم، جداولی برای شما آماده کرده‌ایم. اطلاعات این جدول از اداره آمار کانادا بدست آمده است. 

شهریه‌ای که در این جداول مشاهده می‌کنید میانگین شهریه کالج‌ها و دانشگاه‌ها در کل کانادا و هر کدام از استان‌های آن است. جلوتر به شهریه مدارس خواهیم پرداخت.

کانادامقطع تحصیلیشهریه سالانه
(دلار کانادا)
شهریه میانگین در تمام استان‌هاکارشناسی۳۸,۰۸۱
کارشناسی ارشد و دکتری۲۲,۰۶۱
استانمقطع تحصیلیشهریه سالانه
(دلار کانادا)
نیوفاندلند و لابرادورکارشناسی۱۷٬۴۷۷
کارشناسی ارشد و دکتری۴٬۸۰۶
جزیره پرنس ادواردکارشناسی۱۹٬۷۵۰
کارشناسی ارشد و دکتری۱۱٬۵۰۲
نوا اسکوشیاکارشناسی۲۵٬۵۲۱
کارشناسی ارشد و دکتری۲۲٬۷۶۸
نیوبرانزویککارشناسی۱۷٬۸۰۰
کارشناسی ارشد و دکتری۱۳٬۶۵۴
کبککارشناسی۳۱٬۸۸۷
کارشناسی ارشد و دکتری۲۰٬۰۳۴
انتاریوکارشناسی۴۶٬۴۳۳
کارشناسی ارشد و دکتری۲۸٬۱۵۲
منیتوباکارشناسی۱۸,۹۱۲
کارشناسی ارشد و دکتری۱۲,۷۴۸
ساسکاچوانکارشناسی۲۷٬۷۸۱
کارشناسی ارشد و دکتری۸٬۹۶۵
آلبرتاکارشناسی۳۱٬۵۴۹
کارشناسی ارشد و دکتری۱۸٬۰۱۸
بریتیش کلمبیاکارشناسی۲۳٬۴۴۱
کارشناسی ارشد و دکتری۴٬۲۷۵

نمودار هوشمند شهریه در کانادا

توضیح نحوه استفاده از نمودار

این نمودار، تعاملی است و شما می‌توانید وضعیت خود را روی آن مشخص کنید.

در این جدول در سمت چپ می‌توانید وضعیت دانشجو را مشخص کنید.

  • دانشجوی کانادایی در مقطع لیسانس
  • دانشجوی کانادایی در مقطع بالاتر از لیسانس
  • دانشجوی بین‌المللی در مقطع لیسانس
  • دانشجوی بین‌المللی در مفطع بالاتر از لیسانس

سپس در نقشه پایین می‌توانید میزان شهریه بر حسب استان را مشاهده نمایید. 

همچنین در ستون سمت راست می‌توانید میانگین شهریه مقطع مشخص‌شده را در هر سال ملاحظه کنید. نمودار پایین سمت راست هم به شما میانگین شهریه دانشگاه‌های کانادا به تفکیک هر رشته را نشان می‌دهد. 

در این ویدیو مروری بر میانگین شهریه‌های دانشگاه در کانادا در مقاطع بالاتر از لیسانس خواهیم داشت. 

  • میانگین شهریه‌ها در سراسر کانادا
  • شهریه دانشگاه‌ها به تفکیک هر استان 
  • شهریه دانشگاه‌ها بر اساس رشته‌های مختلف

هزینه تحصیل در مدارس کانادا

دانش آموزان بین‌المللی در کانادا باید شهریه پرداخت کنند. اما چقدر؟‌ پاسخ بستگی به استان مورد نظر شما دارد. در استان های بزرگتر مثل بریتیش کلمبیا و انتاریو، هزینه تحصیل فرزندان در کانادا بالاتر است.

هزینه تحصیل در مدارس روزانه کانادا

شهریه تحصیل در مدارس روزانه برای کانادایی ها رایگان است. البته اگر پدر و مادر هستید و ویزای تحصیلی یا کار دارید باز هم شهریه ای برای فرزندتان در مدارس پرداخت نخواهید کرد.

  • شهریه دبستان در کانادا: بین ۸,۰۰۰ تا ۱۶,۰۰۰ دلار
  • شهریه دبیرستان در کانادا:‌ بین ۱۲,۰۰۰ تا ۱۶,۰۰۰ دلار

میانگین شهریه مدارس دولتی در شهرهای بزرگ هر استان کانادا

استانمرکز یا شهر بزرگ استانمیانگین شهریه سالانه
بریتیش کلمبیاونکوور۱۵,۲۵۰ دلار کانادا
انتاریوتورنتو۱۶,۰۰۰ دلار کانادا
کبکمونترال۱۲,۵۰۰ دلار کانادا
آلبرتاادمونتون۱۲,۵۰۰ دلار کانادا
منیتوباوینیپگ۱۱,۵۰۰ دلار کانادا
نیوبرانزویکمونکتون۱۳,۹۵۰ دلار کانادا
نیوفاندلند و لابرادورسنت جانز۱۳,۷۵۰ دلار کانادا
جزیره پرنس ادواردشارلوت تاون۱۰,۶۰۰ دلار کانادا
ساسکاچوانرجاینا۱۲,۹۰۰ دلار کانادا

هزینه تحصیل در مدارس شبانه کانادا

شهریه مدارس شبانه روزی شامل هزینه های تحصیل و هزینه های اقامت در خوابگاه دانشجویی و وعده های غذایی می‌شود. در برخی از مدارس این هزینه شامل یونیفرم و برخی امور فراغتی هم می‌شود.

  • شهریه تحصیل در مدارس شبانه کانادا: ۳۰,۰۰۰ دلار تا ۸۰,۰۰۰ دلار

شهریه کلاس زبان در کانادا

مؤسسات آموزش زبان در کانادا مخصوص دانشجویانی است که الزامات دانش زبانی را برای آغاز ترم تحصیلی خود، برآورده نکرده‌اند. بدین منظور می‌بایست با توجه به سطح زبان خود به مدت چند هفته دوره‌های زبان را در این مؤسسات بگذرانند. شهریه هریک از این مؤسسات در کانادا با یکدیگر متفاوتند.
ما در اینجا به شهریه مؤسسات زبان برخی از شهرهای بزرگ کانادا اشاره می‌کنیم:

  • تورنتو: دوره زبان انگلیسی ۱۲ هفته‌ای = ۳,۵۰۰ دلار کانادا
  • کبک سیتی: دوره زبان فرانسوی ۱۲ هفته‌ای = ۳,۵۷۰ دلار کانادا
  • ونکوور: دوره زبان انگلیسی ۱۲ هفته‌ای = ۴,۰۰۰ دلار کانادا
  • کلگری: دوره زبان فرانسوی ۱۲ هفته‌ای = ۳,۴۰۰ دلار کانادا

هزینه تحصیل در کالج کانادا

پاسخ سریع: میانگین ۱۲,۰۰۰ هزار دلار هزینه سالانه تحصیل در کالج های کانادا است.

پاسخ کند: شهریه کالج ها بسیار متنوع است. از کالج در نوا اسکوشیا گرفته که شهریه ــــــ دلاری دارد تا کالج در انتاریو که شهریه ـــــ دلاری دارد. بسته به سلیقه شما، شهری که انتخاب می‌کنید و رشته مورد نظر شما برای تحصیل این مبلغ مشخص خواهد شد.

شهریه دانشگاه های کانادا در مقطع لیسانس

میانگین شهریه برای دانشجویان خارجی در مقطع کارشناسی سالانه ۳۶,۱۲۳ دلار برآورد می‌شود. شهریه رشته‌های آموزش به نسبت سایر رشته‌ها پایین‌تر است. این در حالی است که رشته‌های مهندسی و پزشکی، از گرانترین رشته‌ها برای تحصیل در کانادا به شمار می‌آیند.

شهریه رشته‌های مختلف در مقطع لیسانس برای دانشجویان بین‌المللی در دانشگاه‌های کانادا در سال تحصیلی ۲۰۲۳۲۰۲۴

رشته تحصیلیشهریه سالانه (دلار کانادا)
میانگین تمام رشته‌ها۳۶,۱۲۳
آموزش۲۳,۶۳۰
هنرهای نمایشی و تجسمی و فناوری ارتباطات۴۶,۹۸۰
علوم انسانی۳۴,۱۸۶
علوم اجتماعی و رفتاری و مطالعات حقوقی۳۳,۷۷۶
حقوق۴۲,۲۲۴
مدریت کسب و کار و اداره امور عمومی۳۳,۹۰۱
علوم زیستی و فیزیکی و فناوری۳۷,۴۱۱
ریاضیات، علوم کامپیوتر و اطلاعات۳۹,۰۰۰
مهندسی۳۹,۵۶۲
معماری۵۵,۸۷۵
کشاورزی، منابع طبیعی و نگهداری۳۲,۴۶۲
دندانپزشکی۵۹,۵۱۵
پزشکی۵۸,۷۹۰
پرستاری۲۶,۲۰۳
داروسازی۴۲,۳۲۳
دامپزشکی۶۸,۲۵۶
بینایی‌سنجیاطلاعاتی در دسترس نیست
سایر رشته‌های علوم سلامت، تفریحی و آمادگی جسمانی۲۶,۸۳۷
خدمات شخصی، مراقبتی و ترابری۲۷,۳۲۵

اطلاعات بیشتر را در صفحه تحصیل لیسانس در کانادا بخوانید.

شهریه دانشگاه های کانادا در مقطع فوق لیسانس

همیشه تصور می‌کردید هزینه تحصیل ارشد در کانادا گرانتر از هزینه تحصیل لیسانس در کانادا است؟‌ تصور شما کاملا اشتباه از آب درآمد. شهریه‌های تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشد کانادا نسبت به هزینه مقطع کارشناسی کانادا پایین‌تر است. 

میانگین شهریه برای دانشجویان خارجی در مقطع کارشناسی ارشد سالانه ۲۱,۰۰۰ دلار است. 

با وجود این که رشته MBA در کانادا یکی از گرانترین رشته‌ها برای تحصیل است ولی همچنان دانشگاه هایی در کانادا پیدا می‌کنید که امکان تحصیل در این رشته را با شهریه سالانه کمتر از ۲۰,۰۰۰ دلار به شما می‌دهند.

هزینه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد کانادا از زبان امید، دانشجوی رشته مهندسی مکانیک در مونترال

شهریه رشته‌های مختلف مقطع فوق لیسانس برای دانشجویان بین‌المللی در دانشگاه‌های کانادا در سال تحصیلی ۲۰۲۳-۲۰۲۴

رشته تحصیلیشهریه سالانه (دلار کانادا)
میانگین تمام رشته‌ها۲۱,۱۱۱
آموزش۱۸,۸۵۴
هنرهای نمایشی و تجسمی و فناوری ارتباطات۱۶,۸۹۵
علوم انسانی۱۵,۴۰۶
علوم اجتماعی و رفتاری و مطالعات حقوقی۱۷,۱۲۷
حقوق۱۹,۴۴۲
مدریت کسب و کار و اداره امور عمومی۲۷,۸۵۷
MBA اجرایی۷۶,۶۸۷
MBA معمولی۴۱,۷۶۷
علوم زیستی و فیزیکی و فناوری۱۷,۱۳۸
ریاضیات، علوم کامپیوتر و اطلاعات۱۹,۸۶۵
مهندسی۲۳,۷۰۸
معماری۲۷,۵۵۰
کشاورزی، منابع طبیعی و نگهداری۱۶,۵۲۱
دندانپزشکی۲۷,۷۱۲
پزشکیاطلاعاتی در دسترس نیست
پرستاری۱۸,۴۲۵
داروسازی۱۵,۳۱۷
دامپزشکی۹,۷۲۶
بینایی‌سنجی۱۵,۰۹۲
سایر رشته‌های علوم سلامت، تفریحی و آمادگی جسمانی۲۱,۸۶۸
خدمات شخصی، مراقبتی و ترابری۱۱,۷۶۵

اطلاعات بیشتر را در صفحه تحصیل فوق لیسانس در کانادا بخوانید.

هزینه تحصیل دکتری در دانشگاه های کانادا با بورس پوشش داده می‌شود؟‌

شهریه در مقطع دکتری کانادا بسیار متغیر است. ممکن است در دانشگاهی سالانه دو هزار دلار شهریه بپردازید و در دانشگاهی دیگر نه تنها شهریه ندهید بلکه سالی ۲۵,۰۰۰ دلار هم دریافت کنید. پس موضوع هزینه تحصیل در مقطع دکترا کانادا را مجبوریم تنها با ذکر چند مثال به پایان ببریم.

مثال ۱: هزینه تحصیل در مقطع دکتری از زبان حمید

حمید با کمک ویزا موندیال در دانشگاه SFU در مقطع دکتری مشغول به تحصیل است.

در این فایل صوتی حمید شهریه تحصیل در مقطع دکتری را توضیح داده است.

هزینه تحصیل در مقطع دکتری کانادا از زبان حمید، دانشجوی دکتری دانشگاه سایمون فریزر

مثال ۲: هزینه تحصیل در مقطع دکتری دانشگاه مک گیل

تمام هزینه های تحصیل در دوره دکتری دانشگاه مک گیل در سال تحصیلی ۲۰۲۲-۲۰۲۳ را در جدول زیر مشاهده کنید. همان طور که در جدول زیر مشاهده می‌کنید هزینه تحصیل در دوره دکتری دانشگاه مک گیل حدود بیست هزار دلار در سال است. البته همه دانشجویان در حدود سی هزار دلار در سال بورس تحصیلی و مبلغ دیگری را در قبال انجام پروژه های تحقیقاتی دریافت می‌کنند.

بیشتر بخوانید: راهنمای دریافت فاند از دانشگاه‌های کانادا

تمام هزینه‌های تحصیل در مقطع دکتری دانشگاه مک گیل در سال تحصیلی ۲۰۲۳-۲۰۲۴ترم پاییزترم زمستان
شهریه۸٬۸۵۴.۲۰۸٬۸۵۴.۲۰
هزینه‌های انجمن دانشجویی۱۷۹٬۵۱۱۰۴.۶۷
خدمات دانشجویی / امکانات ورزشی۳۴۰.۵۱۳۴۰.۵۱
هزینه ثبت نام، ریز نمرات و دانشنامه و سایر امور اداری۲۲۵.۳۸۱۶۸.۶۰
حق کپی‌رایت برای استفاده از مطالب۱۶.۳۵۱۶.۳۵
خدمات IT۱۳۹.۸۰۱۳۹.۸۰
حق بیمه خدمات دندانپزشکی۲۱۷.۵۲ 
حق بیمه خدمات درمانی بین‌المللی۹۵۱.۰۰ 
مجموع هزینه‌ها
۱۰٬۹۲۴.۲۷۹٬۶۲۴.۱۳

اطلاعات بیشتر را در صفحه تحصیل دکترا در کانادا بخوانید.

ارزان ترین دانشگاه های کانادا کدامند؟‌

چه افرادی شامل شهریه کانادایی می‌شوند؟‌

  • شهروندان و افراد دارای اقامت دائم کانادا
  • افراد محافظت شده و خانواده وابسته آنها طبق قانون اداره مهاجرت کانادا (منظور افرادی هستند که پ ن ا ه ن د ه کانادا شده‌اند)
  • دانشجویان بین‌المللی واجد شرایط
  • همراه فرد سیتیزن یا دارای اقامت دائم کانادا
  • فرد بازدید کننده از کانادا و خانواده وابسته او به شرطی که این فرد دارای مجوز کار در کانادا باشد. ( استثناها: graduate teaching assistant، co-op، medical residency employment، post-graduate work،  فرد دارای ورک پرمیت که ویزای خود را به خاطر ویزای تحصیلی همسر دریافت کرده باشد،  Off-Campus Work Permit، )
  • بازدید کننده از کانادا که مجوز ماندن در کانادا را داشته باشد
  • فرد بازدید کننده از کانادا که که از طرف وزارت امور خارجه در کانادا حضور دارد تا وظایف محول شده به او را انجام دهد. مانند سفرا و …
شهریه تحصیل در کانادا

هزینه‌های زندگی و تحصیل برای دانشجویان بین‌المللی در کانادا

انتخاب شما تعیین کننده است. شهرهای کوچکتر، هزینه کمتر، و شهرهای بزرگتر هزینه بالاتر. این فرمول اصلی ما در اینجاست. حالا تصمیم با شماست. دوست دارید در شهرهای بزرگتر زندگی کنید که معمولا فرصت های بیشتری در اختیار شما قرار می‌دهند و بافت جمعیتی متنوع تری دارند یا اینکه در شهرهای کوچکتر که معمولا بافت جمعیتی محلی تر و فرصت های محدودتر.

هزینه ادامه تحصیل در کانادا فقط شهریه دانشگاه نیست. زندگی هم خرج دارد. با هزینه زندگی دانشجویی در کانادا آشنا شوید و برنامه‌ریزی کنید.

میانگین هزینه های زندگی دانشجویی (ماهانه)شهرهای بزرگشهرهای متوسط و کوچک
محل اقامت (آپارتمان یک خوابه)۱,۱۳۰ دلار۷۰۰ دلار
خورد و خوراک۳۲۰ دلار۲۴۰ دلار
حمل و نقل۹۸ دلار۷۸ دلار
بیمه درمانی۴۰ دلار۴۰ دلار
تفریحات۸۰ دلار۷۰ دلار
کتاب و جزوات آموزشی۴۰ دلار۳۵ دلار

ما اطلاعات می دهیم و انتخاب را به شما می‌سپاریم. البته تنها نیستید.

هر موقع احساس کردید نیاز به کمک دارید، ما در ویزا موندیال کنار شما هستیم.

Picture of مرتضی هماپور
مرتضی هماپور

محتوای این مقاله توسط مشاور قانونی مهاجرت کانادا به نگارش درآمده است.
مرتضی هماپور، مشاور قانونی مهاجرت کانادا، با بیش از ۱۰ سال سابقه، تحصیلات کانادایی در زمینه حقوق مهاجرت، دارای کد فعالیت RCIC در انجمن CICC و همچنین عضو مشاورین قانونی دولت ساسکاچوان می‌باشند.
مرتضی هماپور عضو‌ تمامی انجمن‌های بین المللی اعزام دانشجو در دنیا هستند و با سابقه سفر به اکثر مقاصد مهاجرپذیر دنیا، اجرای سبک مشاوره واقع بینانه با ارائه محتوای دقیق سطح ارائه خدمات مهاجرتی را در زبان فارسی بهبود داده‌اند. صدها مقاله، پادکست، ویدئو و سمینارهای آموزشی در زمینه مهاجرت از ایشان منتشر شده است. ایشان از نظر مخاطبین یکی از تاثیر گذاران صنعت مهاجرت هستند.

پاسخ به سوالات شما

 شهریه دانشگاه‌های کانادا در مقطع کارشناسی بین ۱۰ تا ۲۰ هزار دلار و در مقطع کارشناسی ارشد بین ۱۳ تا ۲۵ هزار دلار است. در مقطع دکتری هم بین ۵۰۰۰ تا ۱۵۰۰۰ هزار دلار. پرداخت شهریه در مورد برخی از دانشگاه‌ها قبل از دریافت ویزا و در مورد برخی دیگر پس از ورود به کانادا و ثبت نام در موسسه مربوطه خواهد بود.

محلمقطع تحصیلیشهریه سالانه
(دلار کانادا)
کل کاناداکارشناسی۲۲,۳۴۶
کارشناسی ارشد و دکتری۱۴,۵۲۰
نیوفاندلند و لابرادورکارشناسی۹,۳۶۰
کارشناسی ارشد و دکتری۲,۸۱۰
جزیره پرنس ادواردکارشناسی۲۲,۱۴۶
کارشناسی ارشد و دکتری۱۰,۵۸۶
نوا اسکوشیاکارشناسی۱۴,۷۰۵
کارشناسی ارشد و دکتری۱۶,۶۰۱
نیوبرانزویککارشناسی۱۳,۱۲۵
کارشناسی ارشد و دکتری۱۰,۴۳۲
کبککارشناسی۲۰,۲۶۹
کارشناسی ارشد و دکتری۱۴,۳۳۰
انتاریوکارشناسی۲۷,۶۲۷
کارشناسی ارشد و دکتری۱۹,۹۲۸
منیتوباکارشناسی۱۴,۳۸۵
کارشناسی ارشد و دکتری۱۰,۰۳۲
ساسکاچوانکارشناسی۱۸,۰۹۶
کارشناسی ارشد و دکتری۵,۵۱۳
آلبرتاکارشناسی۲۰,۴۱۲
کارشناسی ارشد و دکتری۸,۹۹۳
بریتیش کلمبیاکارشناسی۲۰,۴۸۵
کارشناسی ارشد و دکتری۱۲,۸۷۷

شهریه برخی از دانشگاه‌های برتر کانادا به شرح زیر می‌باشند:

به طور کلی هزینه تحصیل در کالج‌های کانادا به نسبت دانشگاه‌ها ارزانتر است. هر کالجی در کانادا شهریه بخصوصی را برای دانشجویان تعیین کرده است. این شهریه می‌تواند بین ۱۳,۰۰۰ تا ۱۶,۰۰۰ دلار کانادا در سال متغیر باشد.

تحصیل در مدارس دولتی کانادا برای شهروندان کانادایی رایگان است. البته در بسیاری از شرایط نیز فرزندان افرادی که دارای مجوز کار در کانادا باشند نیز مشمول این شهریه رایگان قرار می‌گیرند. با این حال هر مدرسه ای در کانادا شهریه بخصوصی را برای دانشجویان خارجی در نظر گرفته است. این شهریه میانگین سالانه ۱۶,۰۰۰ دلار کانادا است.

حداقل درآمد در کانادا ۱۴دلار در ساعت بوده و امکان کار دانشجویی در کانادا در زمان های دانشجویی ۲۰ ساعت در هفته است. در زمان‌هایی که دانشگاه تعطیل است امکان کار به صورت تمام وقت وجود دارد. دانشجویان مجرد در حد کمک هزینه زندگی می توانند درآمد داشته باشند. ولی دانشجویان متاهل بدون فرزند، چون امکان کار دو نفره را دارند می توانند هزینه زندگی و هزینه تحصیل را تامین کنند. اگر متاهل هستید و فرزند دارید احتمالا فقط یکی از والدین امکان کار را خواهد داشت. پس باید آمادگی هزینه ها را داشته باشید.

هزینه بیمه درمانی دانشجویان خارجی در هر استان کانادا متفاوت است (میانگین بین ۴۰۰ تا ۸۰۰ دلار سالانه). به عنوان مثال این هزینه در استان بریتیش کلمبیا سالانه ۸۶۰ دلار کانادا است.

به نقل از گزارش Mercer در سال ۲۰۲۰، تورنتو گرانترین شهر کانادا برای زندگی شناخته شد. شهر ونکوور نیز در جایگاه دوم قرار گرفت.

سوال بپرسید، وکیل مهاجرت پاسخ می‌دهد!

برای مهاجرت به کانادا نیاز به کمک دارید؟

شرکت مهاجرتی ویزا موندیال یک شرکت حقوقی پیشرو در زمینه مهاجرت به کاناداست که ۱۲ سال سابقه فعالیت دارد. ویزا موندیال با پشتوانه تیمی بیش از ۲۰۰ نیروی متعهد به شما برای مهاجرت آسان به کانادا کمک می‌کند. از زمان تاسیس ویزا موندیال تا کنون بیش از ۱۰‌هزار پرونده مهاجرتی با موفقیت به اتمام رسیده‌اند. این موضوع ویزا موندیال را به یکی از قابل‌‌اعتماد‌ترین موسسات مهاجرتی کشور تبدیل کرده است.

تیم ویزا موندیال
اشتراک در
اطلاع از
guest
48 دیدگاه ها
تازه‌ترین
قدیمی‌ترین
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها